Dış idrak güçleri, insan ve diğer kâmil hayvanlarda beş duyu olarak bulunur. Bunlar; dokunma (lems), tatma (zevk), koklama (şemm), işitme (sem‘) ve görme (basar) duyusudur. Bu duyuların duyulurları (mahsûsât) yönünden en üstün (eşref) olanı gözdür; zira onunla yıldızların ve diğer şeylerin ışıkları duyumlanır. Hayvanlar için en önemlisi (ehemm) ise dokunmadır. Ancak şerefli ve önemli olmak farklı şeylerdir; duyulurlar yönünden görmenin duyumladıkları üstünken işitilenler (mesmû‘ât) de bir başka yönden daha latîftir. 103
Örneğin işitilen ahenkli mûsikî sesi, nefse aslî vatanını, aklî âlemini hatırlatarak oraya şevkini artırır. Hasîs ve düşük şeylerden onu ulvî/yüce şeylere, hissî yetkinliklerden aklî, ilmî ve amelî yetkinliklere yükseltir.
·
120 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.