«Kafkasya halklarının yaşadığı tecrübeler, yayılımcı güçlerin savaş alanlarında ve masa başında uyguladıkları yöntemlerin anlaşılması bakımından çok çarpıcı bir ibret tablosu oluşturur. 19. yüzyıl sonlarında Kafkaslar'da Rus varlığına tahammül edemeyen ve Kafkasya halklarını kışkırtan lngiliz politikası, 20. yüzyılın başlarında Bolşevik tehdidi karşısında Rus milliyetçilerini Kafkasya halklarına karşı destekler hale gelmiştir. Bu paylaşım savaşında kazanmaktan öte, elindekileri kaybetmemenin derdine düşen Osmanlı lmparatorluğu, egemenlik hakkının bulunmadığı bubtopraklar ve insanlar üzerinde Rus İmparatorluğu ile masa başında anlaşarak milyonlarca insanın topraklarından sökülüp sürülmesine aracı olmuştur.