Wladyslaw Reymont, 1924 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’nü almış. Rus Polanyası’nda doğan yazarın ikinci romanı Komedyen. Otobiyografik ögeler barındırıyor. Romanın baş kişisi gibi evden kaçarak taşra tiyatrolarından birine katılıyor ve başarılı olamıyor. Kitabın adı da burdan geliyormuş. Lehçe aslında “Komediantka” olan kitabın adı kadın komedyen demekmiş ve komedyen taşra oyuncusu anlamında kullanılıyor.
Janina adlı genç bir kızın evden kaçarak tiyatroya katılıyor. Janina’nın yaşadıkları, iç dünyası, lüks ve değerler arasındaki çatışma izleğinde ilerleyen kurgu halkın sanat anlayışına da bir eleştiri. Sanatçı- yozlaşma ilişkisi de irdeleniyor.
“ ‘Sahnede sanat aşkına, gerçek hayatta da zorluktan dolayı bir bukalemun olman gerekir.’
‘Yani diğer bir deyişle, birinin sanatçı olabilmek için yozlaşması gerekir.’ dedi Janina. “
Güçler kadın karakter ifadesi biraz klişeleşti ancak Janina’nın yaşadıkları ataerkiye karşı da bir mücadele.Kitabın ismi komediyi çağrıştırsa da trajik bir hikaye. Tam bir tragedya biçiminde roman. Diyaloglarların yoğun olduğu anlatım biçimini düşününce oyuna oyurlanabilir diye düşünüyorum. Belki uyarlanmıştır, bilmiyorum. Reymont’un güçlü betimlemeleri, iç dünyayı iyi yansıtan akıcı bir üslubu var. Genç yaşın da okuyabileceği bir kitap.