Gönderi
Modern Zamanlarda Mit
İskoç asıllı Ali Smith, Ovidius'un Dönüşümler'de anlattığı Iphis'in öyküsünü günümüze uyarlamış. Miti anlatacak olursak, hikâye bir çiftin çocuk sahibi olmak istemesiyle başlar. Ancak, kocası erkek olmazsa onu öldürürüz der. Kocasının bu tutumu üzerine çocuğu kız olarak doğan anne Isis’e yalvarır. Isis, ona kızını erkek gibi yetiştirmesini söyler. Daha sonra, kızımız, Iphis büyür ve bir kadına, Ianthe’ye aşık olur ve evlenmeye karar verirler. Ancak bir sorunumuz vardır, Iphis de kadındır. Bunun üzerine annesi tekrar tanrılara yalvarır ve Iphis erkeğe dönüşür.
Günümüzde, Smith ise bu hikâyeyi bir dönüşüm gerçekleşmeden yazmış. Kitapta, Iphis’i temsil ettiğini düşündüğüm Robin ile Anthea’nın (Ianthe) ilişkileri anlatılırken, bir yandan da eşcinsel bir bireyin çevresinin nasıl tepkiler verdiğini anlatmış. Kitabı okurken aklıma sürekli Judith Butler’ın “performatif” kuramı geldi. Butler’a göre sergilediğimiz cinsiyetimiz, bir kopyadır. “Feminen” ya da “Maskülen” olarak tanımladığımız özellikler sisteme uyum sağlamamız için belirli başlı bize gösterilen normları tekrar etmekten ibarettir. Mesela, şu sıralar “dişil” “eril” kavramları çok duyar olduk. Bunlar bize dikte edilen sistemin birer kontrol mekanizması haline gelmedi mi? Bir kadın şöyle olmalı, bir erkek böyle davranmalı ile başlayan bir sürü cümleden etkilenmiyor muyuz? Hah işte tam bu noktada yazarı cesareti için kutluyorum. Modern zamanlarda mitteki karakterlere ses vermiş ve onlar aracılıyla cinsiyet normlarını eleştirmiş.
·
103 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.