Haradan və necə başlayacağımı, həqiqətən, bilmirəm, çünki əsərlə o qədər doğmalaşdım ki, son səhifəyə çatdığım an ən əziz dostumu itirmiş kimi hiss etdim. Dostoyevski mənim üçün hər zaman əziz idi, fəqət bu əsərdən sonra onun mənim qəlbimdə olan yeri "əziz" kəliməsi ilə ifadə edilməyəcək qədər böyükdür. Əsərdə tənha yaşayan, xəyalpərəst bir gəncin nakam sevgisindən bəhs edilir. Kitabı oxuduğunuz zaman Nastenka obrazına həm yazığınız gələcək, həm də əsəbiləşəcəksiniz və ən sonda isə məncə nifrət edəcəksiniz. Amma əgər dərinlərə nəzər salsaq, nifrət etməyə də gücünüz yetməyəcək.Ona nə ad verə bilərik? Məncə sevgi qurbanı və yaxud qayğı dilənçisi... İki nüansa diqqət edək. 1. Bəzən qəlbimiz bizim üçün o qədər imkansız birinə bağlanır ki, yaranan hər bir situasiyada özümüzü dünyanın ən bədbəxt adamı hesab edirik. Halbuki yaşadığımız hər şeyə səbəbkar olan ən başlıca özümüzük.Çünki nə qədər arzu və xəyallarımızın sərhəd tanımadığını söyləmək də, bu belə deyil. 2. İkinci nüans isə biz öz imkansız xəyallarımızın ağırlığı altında əzilərkən hiss və duyğularını önəmsəmədiyimiz adamlara yaşatdığımız ağrılı duyğularla bağlıdır. Məncə əsas məsələ budur ki, biz bizi kitab edəni xitab edənə dəyişirik. Nastenka, bəzən mən elə darıxır, elə darıxıram ki... belə dəqiqələrdə mənə elə gəlir ki, heç bir zaman özüm üçün həqiqi həyat qura bilməyəcəm, buna mənim qabiliyyətim yoxdu, mənə elə gəlir ki, yer üzündə həqiqət adına nə varsa hər şeyin ölçüsünü itirmişəm, həqiqi varlığı duymaq, dərk etmək iqtidarından mahrum olmuşam; nəhayət, mən öz-özümə nifrət edirem; çünki yuxusuz keçirdiyim şirin, xəyali gecələrdən sonra men artıq ayılmağa başlayıram, bunun nece bir dəhşət olduğunu düşünürsüzmü? Ayılıb görürsən ki, dörd tərəfini bürüyən insan kütləsi həyat burulğanı içərisində mütəmadiyən fırlanır, uğuldayır, hara isə baş alıb gedir, insanların necə gözüaçıq, işgüzar yaşadıqlarını görür və eşidirsən, onlar sifarişlə yaşamırlar, onların həyatı bir yuxu, bir kölgə kimi keçib getməyəcəkdi, o, həmişə gəncdi; bu hayat tez-tez dəyişir, yeniləşir, hər keçən saat özündən sonrakı oxşamır... Puç bir xəyalın məhsulu olan həyat isə son dərəcə qaba və yeknəsəkdibaxın, o, günəşin üzünü qəflətən örtən qara bir bulud qədər cansıxıcıdı, bu buluda baxarkən öz sevimli günəşini görməyən həqiqi Peterburq sakininin ürəyi kədərlə sıxılır, belə kədərli insandan nə xəyal gözləmək olar!? Sən onun bu tükənməz xəyalın ağır bir gərginlik içərisində, nəhayət, yorulduğunu, tükəndiyini hiss edirsən, çünki sən artıq əvvəlki adam deyilsən, yetişib möhkəmlənmisən, köhnə fikir və arzularından uzaqlaşmısan; onlar toz kimi havaya sovrulmuş, parçalanıb dağılmışdı; əgər başqa bir həyat yoxdusa, sən onu bu parçalardan, bu qırıntılardan qurmağa məcbursan. Çox uzatmayacağam. Bu kitabı sizə əmanət edirəm. Ona yaxşı baxın! Xoş mütaliələr!

Bəyaz GecələrFyodor Dostoyevski · Parlaq İmzalar · 202374,7bin okunma

·

246 görüntüleme

M i r α y

@MirayJafarova ·

04 Haziran 2023 09:42

Çox sağolun 👍🏻🤍

Jalə İslam

@jaleislam_ ·

04 Haziran 2023 09:56

Siz sağ olun 🤍🕯

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Jalə İslam