Üniversitede yapmış olduğum bir kitap incelemesi. Daha iyi olabilirdi tabi.Kitabın Adı : Kraliçeyi Kurtarmak
Kitabın Yazarı : Vladimir Tumanov
Türkçesi : Mine Kazmaoğlu
Resimleyen : Sadi Güran
Yayınevi : Günışığı Kitaplığı
Basım Yılı : Mayıs 2019 ( 133. Baskı )
Sayfa Sayısı : 176
1] Kraliçeyi Kurtarmak adlı çocuk kitabının dış yapı özelliklerine ilişkin bulgular
1.1 Boyutlar : Kitap 12 + 17'5 cm boyutlarındadır. Bu boyutlar kitaplık oluşturma
düzenine uygundur. Kitap hacim ve ağırlık bakımından çocuğun rahatlıkla
taşıyabileceği boyutlardadır.
1.2 Kağıt : Kolay kırışıp yıpranmayan ve göz sağlığı açısından uygun olan birinci
kalite kağıt kullanılmıştır.
1.3 Kapak-Cilt : Kapak resmi estetik ve kitabın içeriğiyle ilgilidir. Ana karakterlerden
biri olan kraliçe kitabın kapağına dikkat çekecek tarzda resmedilmiştir. Arka kapakta
yer alan resim ve yazılarda kitaba olan ilgiyi arttıracak niteliktedir.
Kitabın cildi sağlam ve özenlidir. Kitap tel zımba yerine sırt kısmından tutkalla
yapıştırılmıştır. Kitabın taşıması ve elle kavranması rahattır. Forma sayısı yeterli
olduğundan sırt kısmında kitabın kimlik bilgilerine yer verilmiştir. Özetle kitap çocuğa
görelik ilkesi dikkate alınarak kapağı ve ciltlenmesi yapılmıştır.
1.4 Sayfa Düzeni : Sayfa kenarlarındaki boşluklar çocuğun okumasını
kolaylaştıracak niteliktedir ve sayfa yazıya boğulmamıştır bu sayede. Satırlar arası
boşluklar normal ve yazı tek sütun halinde soldan sağa olacak şekilde
düzenlenmiştir. Sağ ve sol kenar boşlukları birbuçuk alt ve üst boşlukları ise iki
santim olacak şekilde ayarlanmıştır. Kitabın sayfa düzeni ilköğretim ikinci kademe
öğrencileri göz önünde bulundurularak düzenlenmiştir. Resim metin ve sayfa
kenarındaki boşluklar bir bütünün parçaları gibi göze hoş gelen bir uyum yaratmıştır.
1.5 Harfler : Kullanılan harflerin punto büyüklükleri 12' dir. Bu bakımdan çocukların
rahatlıkla okuyabileceği büyüklüktedir. Harfler çocuğun tanıdığı şekilde ve büyüklükte
onların okumasını kolaylaştıracak niteliktedir. Satıra sığmayan sözcükler hece
çizgisiyle bölünmüş ve diğer satırdan anlamı bozmuyacak şekilde devam ettirilmiştir.
1.6 Resimler : Metindeki resimler Sadi GÜRAN tarafından içerikle uyumlu olacak
şekilde oluşturulmuştur. Resimlerin siyah beyaz olması yapıtın etkileyiciğiliğinden bir
şey kaybettirmemiştir Görseller metnin içeriğiyle uyumlu bir şekilde yerleştirilmiştirve anlamı açıklayıcı nitelikte daha çok kahramanların resimlerinin kullanımı tercih
edilmiştir.
2] Kraliçeyi Kurtarmak adlı çocuk edebiyatı kitabının iç yapı özelliklerine ilişkin
bulgular :
2.1 Konu : Kitabın konusu inandığın zaman herşeyin mümkün olduğudur. Bunla
birlikte yalan söylememenin kötü bişey olduğu ve yalanın er yada geç ortaya
çıkacağı. Arkadaşlık ilişkileri kurmanın önemi ve değeri gibi evrensel ve çocukların
eğitimi açısından önemli konular kitapta güzel bir kurguyla aktarılmıştır. Kitapta
mizahtan güldürüden ziyade macera ve gerilim dolu anlar vardır buda çocukların
kitabı okumalarını teşvik eder niteliktedir.
Kitapta aşırı idealize edilmiş tipler ve olağanüstü olaylara sihire büyüye yer verilmiştir
bu yönüylede inandırıcılık özelliği azdır fakat çocukların hayal dünyalarını
zenginleştirmesi açısından değerli bir baş yapıttır.
2.1.1 Çatışmalar : Kitaptaki çatışmalar daha çok ana kahraman ile olağanüstü
yaratıklar arasında geçmektedir. Kahraman ailesiyle çok fazla iletişime girememekte
umursanmıyacağını yada engelleneceğini düşünmektedir.
A) Kişi - kişi Çatışması : Aleks ile Sam arasındaki çatışma örnek olarak verilebilir.
Aleks kalemi kendisi için saklar ve en yakın arkadaşı SAM'E yalan söyler.
Daha sonra pişman olur.
B) Kişi - Toplum Çatışması : Aleks'in ailesiyle olan iletişimsizliği ve kendini
yaşadıklarını öğretmenine ve büyüklerine ciddiye alınmayacağı korkusuyla
anlatamaması kişi toplum çatışmasına örnek verilebilir.
C) Kişi - Doğa Çatışması : Sam Aleks ve Vanesaanın kampta üşümeleri.
Gittikleri adada karanlıktan ve geyikten korkmaları, Aleks'in yağmurda
ıslanması, mağaradan korkmaları daha sonra Aleks'in mağaraya sığınması ve
gölde yaşanılanlar kişi doğa çatışmasına örnek olarak verilebilir.
2.1.2. Konu Yapılandırmasını Zayıflatan Öğeler Bakımından Eser :
A) Rastlantısallık : Rastlantısallıkla bitirilmiş sonlar çocukları tatmin etmez. Kitap
rastlantısal olarak bitmemekte, çocukların tahmin edebileceği güzel bir sonla
bitmektedir.
B) Merak Ögesi : Kitapta ilginin canlı tutulması için merak ögesine bolca yer
verilmiştir. Kitabın sonuyla bağlantılıdır tüm bölümleri buda okurun ilgisini çeken önemli bir özelliktir. Okuma esnasında tahmine ve olaylara katılıma
olanak sağlayan bulmacalar vardır.
C) Duygusallık : Kitapta daha çok heyecan ve gerilim duygusuna yer verilmiştir.
Bu duygular çocuğun meraklanmasını sağlamıştır ve onlara zarar verecek
nitelikte değildir.
2.2 İzlek ( tema) : Kitaptaki ana düşünce yardımseverlik ve arkadaşlık
bağlarıdır. Ele alınan konularda aşırılığa kaçılmamıştır. Farklı düşüncelere ve
duygularada yer verilmiştir.
2.3. Plan : Kitabın ana fikri, yardımcı fikirleri, kahramanları, olay örgüsü vs
güzel bir plan dahilinde olup okurun ilgisini çekecek niteliktedir. Kitapta geriye
dönüşler yer almaktadır.
● Bunun üzerine, o sayfaya geri gitti ve hemen gözleri patlayarak
gülümsedi. Şimdi tek gözlü canavarın elinde elmas topuzu değnek
yerine, bir balık kepçesi vardı ve bilmeceside değişmişti : ( sayfa 82.)
Kitapta olaylar belli bir mantık akışı içinde ele alınmaktadır olağanüstü özellikler
olsada çocukları olumsuz etkileyecek içerikte ve özellikte değildir bu
olağanüstülükler. Kitaptaki kahramanların çocuk olması ve başlarına gelen olaylar
okurların kendilerini onların yerine koymalarına olanak sağlar niteliktedir.
2.4. İletiler : Kitabın temel amacı çocuklara matematiği olağanüstü olaylar ve
kurguya sevdirmek olsada sevgi, saygı, hoşgörü vs duygularda onlara
sezdirilmeye çalışılmıltır.
a) Ana İleti : Çalışmak ve inanmak sayesinde olanaksız şey yoktur.
b) Yardımcı İletiler :
● Kazandığın şeyleri paylaşmak önemlidir.
● Arkadaşlık ilişkileri çok önemlidir.
● Yalan söylemek kötü bir şeydir.
● Kitap okumak bize güzel şeyler kazandırır.
● Kendimizden küçük insanları dinlemeli ve onları anlamaya çalışmalıyız.
● Şiddetten ve kötülükten uzak durmalıyız.
● Kitap okumak ve yeni bilgiler öğrenmek önemlidir.
● Şiddeti kınamalı ve uzak durmalıyız.
2.5 Karakterler : Kitaptaki karakterler özellikle kahraman ve arkadaşları çok açık ve
iyi bir şekilde yapılandırılmıştır. Kitap ve kahramanlar sayesinde arkadaşlık ve
yardımlaşma, çalışma gibi bazı evrensel değerler çocuklara kazandırılmaya çalışılmıştır. Kitaptaki olaylar dinamiktir ve kahraman sürekli hareket halinde ve
sorunlarla başa çıkma durumundadır. Bu kitabı okuyan çocukların matematiği daha
çok seveceklerini ve matematiğe olan önyargılarından kurtulacağını düşünüyorum.
Kitaptaki kahraman sayısı fazladır fakat temelde olaylar üç yakın arkadaş etrafında
dönmektedir buda kitabı okumakta okura kolaylık sağlamaktadır.
● Vanessa onlarla aynı sınıftaydı, ama Aleksle Sam onunla pek konuşmaları.
Aleks bazen buna üzülürdü, çünkü Vanessa tanıdığı en hoş insanlardan
biriydi. ( sayfa 22.)
● Bayan Lundun isimleri tam okuma takıntısı vardı. ( sayfa 24.)
● Uzun boylu zarif bir genç kadın olan Jayden'ın omuzlarına dökülen kızıl
saçları, koyu yeşil gözleri varmış. ( sayfa 29.)
● Güzelliğinin yanı sıra, Zümrüt Kraliçenin zekası ve dürüstlüğüde dillere
destanmış. ( sayfa 29.)
● Ancak, böyle davetlerin birinde, korkunç görünüşlü maiyetiyle birlikte yeni bir
kral ortaya çıkmış. ( sayfa 34.)
2.6. Dil ve Anlatım : Kitaptaki anlatım sade, açık ve anlaşılırdır. Cümleler kısa, özlü,
anlaşılır ve yalındır. Anlatımda çocukların sözcük hazinelerini zenginleştirecek
kelimelerde mevcuttur fakat bunların sayısı çok fazla değildir. Söz dizimine uygundur
cümleler devrik değildir. Kitaptaki bilmeceler manzum olarak yazılmış buda anlatıma
zenginlik kazandırmıştır.
● Birçok biladerim var küçük ve büyük.
● Her birimizin arası onar yıl açık.
● Hepsinin ortancası benim.
● Bakalım ne kadar sendeki akıl. ( sayfa : 75.)
Kitapta dilbilgisi yazım ve noktalama işaretlerine dikkat edilmiştir.
Kitapta matematik terimlerine problemlere ve çözümlerine bolca yer verilmiştir bunlar
sayesinde okura matematik sevdirilmeye çalışılmıştır.
● ( x + y). 2= 42
● 42 / 2= 21
● X + y =21
● X.2 = y ( sayfa: 97.)
Benzetmeler : Çarpıcı gözlerine uysun diye genellikle yeşil elbiseler giydiği için ona '
Zümrüt Kraliçe' derlermiş ( sayfa 29.)
Aralık duran kapıya yönelmiş. Aradan sızan ışık hem korkutucu hem davetkarmış
(sayfa 43.).
Sözvarlığı : Çocuklar bu kitap sayesinde matematik terimlerini öğrenme fırsatı
yakalayacaklardır.
X ve Y bunlar sayı değilki! dedi Sam.
( sayfa 97.)
Deyimler ikilemeler ve bilmeceler bu kitabın söz varlığını zenginleştirecek niteliktedir.
İkilemeler : Tüpleri diken diken olmuş ( sayfa 43.)
Ama sayfa çevrilmiyordu, ne kadar zorlanırsa zorlansın sayfa tutkallanmış gibiydi.
Hatta, kitabın geriye kalan sayfalarının hepsi sımsıkı birbirine yapışmıştı. ( sayfa 46.)
Ardından Jayden 'in elindeki kağıda iyice baktı ve tüğlerini diken diken eden ayrıntıyı
fark etti. ( sayfa 48.)
3. Kraliçeyi Kurtarmak adlı kitabın eğitim açısından değerlendirilmesi :
Her kitapta olduğu gibi bu kitapta okuma sevgisi kazandırmak için yazılmıştır. Yazar
bu kitabı yazarak başta kendi çocuğu olmak üzere diğer çocuklarında matematiğe
olan önyargılarını kırmak istemiştir.
Kitaptaki kahramana çeşitli bilmece ve problem çözdürerek matematiğin ve hayatta
karşımıza çıkan problemlerin çözülebileceğini sezdirmiştir.
Aleks sihirli kalem olmadanda matematiği yapabiliyordu. ( sayfa 67.)
Matematik öğretmeni Alekse hangi kitabı kullandığını sordu ( sayfa 85.)
"Sihirli kalemi çabucak tükenmesin diye saklamıştım" diye kekeledi Aleks.
" O kadarını tahmin etmiştim" dedi Sam ve çikolata paketini açtı. " Onun için okadar
öfkelendim zaten yalan söylemeseydin Bi sorun olmazdı. Sinsice davranışlara
dayanamıyorum" dedi ( sayfa 67.),
"Ellerimizi birleştirelim dedi Aleks, elini SAM'E doğru uzatarak. Yemek masasının
üstünde üç el birleşti. Sorun kapanmıştı.
Kitapta sevgi, güven arkadaşlık gibi duygular sağlam bir kurguyla anlatılmıştır.
Kitabın Özeti :
Aleks Isaac Fog, çok zeki bir çocuktur. Okulda matematik harici tüm dersleri
pekiyidir. Bir gün okul servisini beklerken yerde etrafında rakamların yazılı olduğu bir
kalem bulur. Ve kalemi görmesiyle beraber işittiği ayak sesleriyle beraber tedirgin
olan Aleks hızlıca okul servisine binerek oradan ayrılır.
Kalemi ilk olarak en yakın arkadaşı olan Sam’e gösterir. Sam, Aleks’e kalemlerini
takas etmeyi teklif etse de Aleks, Sam’i reddedip ona her pazartesi günü olan
matematik sınavına yeni kalemiyle gireceğini söyler.
Ve vakit gelip sınava girdiğinde ise Aleks şok olur. Çünkü kalem kendiliğinden
Aleks’in elini harekete geçirerek tüm problemleri çözmeye başlar. Aleks bu
şaşkınlığını ve büyülü kalemini hemen Sam anlatıp kanıtlarını da sunmuştur. İkisi
aralarında konuşurken kulak misafiri olan Vanessa’da bu büyük sırrı öğrenir ve bir
üçlü grup oluşturmaya karar verirler.
Öğle teneffüslerinde buluşup kütüphane de dünyanın en zor matematik sorularını
çözmeye başlarlar. Bir gün Aleks gerçeğin farkına varır ve arkadaşlarının eğlencesi
yüzünden kaleminin boyutunun gittikçe küçüldüğünü fark eder. Aleks’in o kaleme
ihtiyacı vardı ve arkadaşlarına da bu konuyu anlatmak ister lakin bir anda ağzından
doğrular yerine kalemi kaybettiği yalanı çıkınca, Aleks’in içi suçluluk duygusuyla
dolsa da yalanını devam ettirdi.
Bir zaman sonra okul dolabının gizli bölmesine baktığında ise kalem gerçekten
kaybolmuştu ve Aleks hayretler içinde kalmıştı. Eve gittiğinde her zaman kafasını
dağıtmak için yaptığı şeyi yaparak kitap okumaya yeltenmişti ama kütüphanesinde
daha önce hiç görmediği ve yazarı belli olmayan bir kitapla karşılaşır. Kitabın adı
Kraliçeyi kurtarmaktır. Ve Aleks kitabı alıp okumaya başladığında gerçekten ilgisini
çekmiştir.
Kraliçeyi Kurtarmak kitabında İdilya Krallığının iyi kalpli kraliçesi olan Jayden’den
bahseder. Zümrüt gözleriyle merhametini yansıtan Kraliçe o kadar yüce gönüllüymüş
ki ülkeyi başarı ve dürüstlüyle neredeyse yeniden inşa etmiştir. Öyle ki yılın belirli
zamanlarında bir parti düzenler ve rakip olan diğer ülkelerin krallarını davet edermiş.
O düşman olan krallar öyle bir samimiyet ve dürüstlük karşısında hiç savaş açmayı
bile akıllarından geçirmezmişler. Öyle ki aralarından Lugubriya Krallığının Kralı olan
Recher haricinde…
Recher balonun ortasında Kraliçe Jayden’e evlenme teklifi etmiştir. Ama Kraliçe
Jayden nazik bir dille kendisini tanımadığından dolayı ilk olarak sadece arkadaş
olabileceklerini belirtmiştir. Kibir ve öfkenden gözü dönen Recher kendi sarayına
dönerek Jayden’ı elde etme planları kurmaya başlamıştır.
Ve bir sabah saray görevleri Kraliçenin odasına girip baktıklarında, Kraliçeden yeller
esmekteydi. Recher, Jayden’i kaçırmıştı ve onu zindanların en derinine hapis
etmiştir. Zindanın içinde iki kapı vardır. Birinden geçerse Recher ile evlenmek
zorundadır. Diğerinden geçer ise korkutucu canavarların olduğu mahzen
kapılarından bilmeceleri bulup çıkışa ulaşmasını sağlayacaktır. Kraliçe Jayden tabii
ki kendisini çıkışa ulaştıracak kapıdan geçmeyi seçmiştir.
Ve işte burada da hikâye Aleks sayesinde devam etmeye başlayacaktır. Sorulan
bilmecelerin hepsi matematikle ilgilidir. Ve ne yazık ki Aleks o sihirli kalemi
kaybetmiştir. Kendi kendine birkaç bilemece çözse de arkadaşlarının yardımına
ihtiyacı olduğunu düşünür ve kitabı bilmeceleriyle beraber Vanessa’ya anlatır. Sam
‘la araları bozuktu çünkü.
Vanessa ile birlikte bilmeceleri her gün kendi evinde buluşup çözmeye başlamıştırlar
ve bir süre sonra Sam’e de ihtiyaç duyduklarını ve onu özlediklerini anlarlar. Bir
yandan da pazartesi günleri devam eden matematik sınavları Aleks’in gözünü
korkutsa da kendi kendine iyi durumuna gelmiştir.
Sam de ekibe dahil olduklarında çözmeleri gereken 400 tane bilmecileri çoktan
yarılamışlardı bile. Lakin başka bir pazartesi sınavında Aleks’in karşılaştığı soru onu
çok şaşırtmıştır. Çünkü soru Jayden ile ilgiliydi ve bilmecelerinin çözülüp
mahzenlerden çıkmasının belirli bir süresi olduğunu hesaplamakla alakalıydı ve
Aleks’in hesaplarına göre dört haftaları kalmıştı. Monoculus adlı gizli dostları
sayesinde öğrenmişti bunları.
Monoculus, ilk bilmecesinde ki tek gözlü yaratıktı v görünüşe bakılırsa Alekslerin
tarafındaydı. Yaz tatili gelip çatmıştı. Sorularda çözülmüştü ve kraliçe Jayden
kurtarılmıştı. Ama hala büyük bir sorun vardı. Kraliçe Jayden mahzenlerin sonuna
ulaşmıştı ama son kapıda ne bekçi vardı ne de bilmece?
İşte bundan sonra asıl macera başlıyordu. Aleks, Sam ve Vanessa Waconda
Kampı’na gitmişlerdi hep beraber. Ve asıl bulmacaları yeni yeni çözmeye
başlıyorlardı. Tabi ilk bilmecenin bekçisi olan Monoculus’un yardımıyla beraber. Ve
bilmeceleri bilip Kraliçe Jayden’i kurtarmışlardı. Ama bu sefer de kraliçenin kendi
ülkesine dönmeyip kayıplara karışması ve bunun yanı sıra Recher’ın Aleks ve
arkadaşlarına görünüp onları tehdit etmesiyle işler çığırından çıkmaya başlamıştır.
Yeni bulmacaların peşi sıra Recher’ı sonsuza kadar hapsedebileceklerini öğrenen küçük dostlarımız arayışa düşmeye başlamıştırlar. Ve ellerine geçen 16.709
rakamıyla eş değer bir anlam taşıyan kelime bulup sihirli sözcükleri söyleyerek
Recher’ı hapsetmek sorundadırlar.
Gün geldi ve Reacher gelir çocuklara görünür çocuklar korkar fakat sonunda sihirli
sözcüğü vanessa sayesinde Aleks söyler ve hikaye mutlu bir sonla biter..
Merakımın bir an eksik olmadan okuduğum bir kitaptı. Aleks’in heyecanlarını
hissedebilmiştim. Ve Vladimir Tumanov’un oğluna matematiği sevdirmek amaçlı
yazdırdığı Kraliçeyi Kurtarmak kitabı kesinlikle işe yarar bir çözümdü. Adeta kitapta ki
bilmeceleri çözerken Aleks ve arkadaşlarıyla yarışıyordum. Bu kitabı okuduktan
sonra matematiği ben sevmiyorum diyen insan olmayacağını düşünüyorum.