Richard Sennett, Karakter Aşınması kitabında kapitalist sistemin son elli yılda geçirdiği değişimleri ve dönüşümleri ele almaktadır. Kapitalizmin insanların karakterinde oluşturduğu psikolojik süreçleri, karakterlerindeki engellenemez değişimleri, değişime ister istemez uyum zorunluluğunu ve bu sürecin kişilik üzerindeki etkilerini; tanıdığı, yakından izlediği insanların hayatıyla bütünleştirerek anlatmaktadır. İş hayatıyla ilgili farklı olguları ele alarak sonrasında bu olguların kişilikleri nasıl yeniden biçimlendirdiğine değinmiştir. Ele alınan olguları; sürüklenme, rutin, esnek, okunaksız, risk, iş etiği, başarısızlık ve tehlikeli bir zamir başlıkları altında açıklamıştır. Sennett, sürüklenme olgusunu, Enrico ve oğlu Rico'nun hayat hikayelerinden yola çıkarak kapitalizmin iki kuşak arasında oluşturduğu farklı etkileri ve bunların insan psikolojisine yansımalarını açıklamaktadır. Enrico, çocuklarının gelecekte iyi yerlere gelmelerini sağlamak için şehir merkezinde hademe olarak çalışan, değişimden, sürprizden uzak, güvenli bir hayatı ve cemaat ilişkileri kuran biridir. Rico, babasının gayretleri sonucu üniversiteyi bitirmiş, iyi bir işe sahip ve toplumda saygınlığı olan bir iş adamıdır. Rico’nun yaşamı babasının aksine dinamiktir, riskler ve değişimlerle çevrili bir çalışma ahlakına sahiptir. İş hayatında birçok kez iş değiştirmek zorunda kalan Rico ve eşi Jeannette her ne kadar refah içerisinde yaşayan bir çift olsa da kendi yaşamları üzerlerindeki kontrollerini kaybetme korkusu da taşırlar. Bu korkuları Rico karakteri üzerinden ele alan Sennett, yeni kapitalizmin dayattığı bu esnek ve dinamik ilişkiler sonucunda bireylerin işindeki iktidarı kaybetme korkusu yaşadıklarını belirtir. Rico’nun uzun süreli aynı yerde kalmamalarında dolayı sabit bir arkadaşlık ve komşuluk ilişkisi kalmaz; hatta aile yaşamı da tıpkı çalışma yaşamı gibi “esnekleşmeye” neden olur. Rico, babasının aksine cemaat duygusunu, sadakati ve karşılıklı bağlılığı deneyimleyemediğinden dolayı ailesi ve çocukları da dâhil olmak üzere tüm çevresine yabancılaşır. Çünkü esnek kapitalizmde hayatta kalabilmenin koşulu insanın değişim karşısında ne kadar akışkan olabildiği ile ilişkilidir. Bu modelde uzun vadeli ilişkiler yerine kısa vadeli projelere yer vardır ve bu durum uzun vadeli deneyimler ile şekillenen karakterin aşınması tehlikesini barındırır. Bunun sonucunda Rico’nun kendisine ve yaşamına dair herhangi bir sabit anlatısı kalmaz, karakterindeki sadakat ve bağımlılık erozyona uğrar.

Karakter AşınmasıRichard Sennett · Ayrıntı Yayınları · 2022843 okunma

·

69 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

F.