Gerçeği arayışına karşılık yaşamını bedel olarak ortaya koymuş biri..
Friedrich Nietzsche ..
Ve Nietzsche’yi bu arayışında yıllarca gerçeklerle izlemiş/ dinlemiş ve öğrenmiş biri..
Lou Andreas-Salomé ..
Az ve nitelikli oluşlarıyla çoğalan gerçek iki kişi..
Nietzsche, felsefi görüşleriyle, eleştirel yaklaşım ve eserleriyle, yaşamıyla, etkilediği/ etkilendiği, karşı durduğu kişilerle günümüzde hala adını canlı tutabilen 19. yüzyılda yaşamış Alman filozof..
Nietzsche’yi kendisinden okudum, fakat bu sefer etkilenerek kendisini başkasından bir daha okudum. İnsanı kendi yazdıklarından okumakla, onu tanıyan ve iyi analiz eden bir başkasından okumak arasındaki farkın net örneğidir bu kitap..
Kitap kapağında da fotoğrafları kullanılan üç kişi.. Kitabın konusu Nietzsche, yazarı Salome ve kitapta adı geçen dostları Paul Ree..
Paul Ree, Nietzsche’nin yakın dostlarından olup, özgür ruhlu Salome ile tanışmalarına vesile olur. Nietzsche, felsefe ve sanat eğitimi almış olan Salome’ye aşık olur fakat aşkı genel anlamda karşılıksız kalarak Salome Nietzsche’nin hem ilham kaynağı hem de acılarının nedenlerinden olur. Her ikisinin de aşk tarifi farklı olsa da onların ki zamana meydan okuyan bir zihin birlikteliği denilebilir. Belki de günümüzde aşk diye nitelendirilen ilişkilerin aranılmayan fakat eksikliğinin ileride hissedildiği en önemli yanlarından biri.. Zihin eşitliği/ derinliği ve birlikteliği.. Salome’nin daha sonra
Rainer Maria Rilke ile olan karşılıklı ilişkisi ve ilerleyen zamanlarda da felsefeden psikolojiye yönelerek
Sigmund Freud’u kendisine hayran bırakan dünyadaki ilk kadın psikanalist olması da ayrıca konu başlığı değerinde denilebilir...
Kitabın içeriğine gelecek olursak; Nietzsche’nin kitaplarından alıntılarla anlatmış yazar filozofu, felsefesi, duygularının gelişimi, düşüncelerinin hangi durumlar karşısında ne süreçte oluştuğu, kimlerden etkilenerek ve nelerden acıya/ yaşamaya yöneldiğini ayrıntılarıyla işlemiş. Nietzsche eserleriyle düşündüren bir filozof her konu başlığı ve yaşamıyla, bu kitapla da geniş bir manzara düşünebilirsiniz; şu dağ
Şen Bilim.. Sürükleyen az ve öz bir Nietzsche serüveni sayın siz, zira adı geçmeyen kitap yok gibi..
Eğer aralarındaki özel diyaloğu bilmeseniz, profesyonel olarak yazılmış/ işlenmiş akademik nitelikte bir kitap diyebiliriz neredeyse. Kitapta sen ve ben’ yok, yazar ve filozof’ var. Zihin birlikteliğine değer vermiş Salome, önce insan demiş ve filozofu bu kitapta çok güzel tarif etmiş. Nietzsche’yi ilk kez okuyanlar için tanımak, az çok hakim olanlar için pekiştirmek, iyi bilenler içinse hatırlamak açısından kesinlikle iyi bir rehber niteliğinde, diyebilirim. Ben ikinci kısma dahilim ve Salome’yle iyi ki okudum diyorum..
Kitabın bir başka çeşidi daha var
Eserlerinde Nietzsche ismiyle, sadece baskı farklıymış gibi gözüküyor fakat o kitabın sonunda Salome’nin ayrıca bir başlıkla yazdığı konu var araştırdığım/ anladığım kadarıyla. Bunu belirtmek isterim ki, baskı ayrı ama kitap aynı gibi gözükse de içerik bakımından diğeri daha geniş, maalesef ben bunu kitaba başladıktan sonra fark ettim..
Özetle yazılacak çok şey olsa da; Nietzche’yi okuyabileceğiniz birkaç kitaptan biri bu da,
Nietzsche'nin Öpücükleri gibi. Meraklılarına ve severlerine bizatihi önerilir..
Keyifli okumalar/l/a..
Son sözleri de kitaptan yine kendileri söylesin:
“…
Tan Kızıllığı ‘nın yayımlanmasından bir sene sonra Nietzsche ile felsefeye yönelik yeni umutları ve gelecek planları hakkında yazışmıştık [muhtemelen 12 Haziran, 1882’de]:
En değerli dostum, benim için her zaman güzel bir sözcüğü hazır bulundurman gibi; seni sevindirmek bana büyük mutluluk veriyor. Yaşamın çileci bir daralışı kadar zor olan ama yaşamı yaşamamak üzerinde değerli bir şey kılan birkaç teselli edici unsuru da bulunan, bu vazgeçiş yaşamının korkunçluğuna katlanmak zorundayım. Ruhani-ahlaki ufuktaki birkaç büyük perspektif en büyük yaşam kaynaklarım benim. Arkadaşlığımızın kökleri ve umutları tam da bu zeminde büyüyüp gelişeceği için çok mutluyum. Yaptıkların ve planladıkların hakkında hiç kimse daha içten bir mutluluk duyamaz..
Bağlılıkla, dostun F.N
… “
~Başlık;
Harika bir inceleme olmuş, kitap adeta beni okumalısın diyor incelemeyi okuyunca:)
"Nietzche Ağladığında" kitabını okumuş ve çok sevmiştim, bu kitabı da listeme eklemem gerekecek galiba.