Özellikle ibn Tufeyl in yazdığı roman fazlasıyla özgün ve de sürükleyici idi.
Kitap iki adet aynı isimli romandan oluşuyor. İbn Sina nın yazdığı ilk kısım fazlasıyla zorlayıcı. Zaten neredeyse her cümle dipnotlar ile açıklanmış. Bu nedenle çok fazla dikkat dağınıklığı oluyor.
Ancak ikinci roman fazlasıyla tatmin edici. Birçok filozofa ve romancıya öncü olmuş Tufeyl. Ayrıca yine birçok yaratılış mitini ve din ile alakalı bazı noktaları çok güzel özetlemiş. Ortaya çıkış noktası ise “Akletmez misiniz?” ayeti olmuş. Akıl yoluyla ilerleyen Hay; en sonunda inanırların en üst mertebesine çıkıyor üstelik herhangi bir kelime bilmeden, bir yol göstericiye ihtiyaç duymadan. Kainatın her zerresinde O’nu görüyor.
Tasavvufa meyledenlerin okuması gereken ancak yavaş yavaş okuması gereken bir kitap.