2. Mehmet'in Portresi
Antik Yunan yazarlarını okumak, Fatih'in adamlarının gözünde gereksiz bir havailikti; ulemadan çok ortodok din adamlarıyla sohbet etmeyi yeğlemesi rahatsızlık yaratıyordu; İsa'nın üzerinde doğduğu taş, İsa'nın çilesinşn araçları, İşaya'nın saçı, sakalı ve kulakları olan cesedi veya Herodes tarafından öldürülen kutsal masumlar gibi Hristiyan röliklerini toplamak günahkar bir akıl karışıklığının işareti olabilirdi. Ama bir ressama yüzünün tasvirini yaptırmak, İslam'ın şartlarından birinin doğrudan ihlali değil miydi?
1479 yazının ortasında 2. Mehmet'in Venedik Cumhuriyeti ile yaptığı anlaşmanın ardından, bir Türk heyeti venedik'e gönderilerek, Fatih'in bu Alicenaplığı konusunda doç uyarılmış ve 6 yıl süren zorunlu bir savaş döneminin ardından barışın imzalanması sağlanmıştı. Ama padişah ulaklarına bir görev daha vermişti: Venedik ona dostluk nişanesi olarak "portre yapmayı" ve madalyon deseni çıkarmayı bilen iyi bir ressam göndermeliydi! Venedik'te bu iş için ünlü bir ressam olan Gentili Bellini seçildi.
Bellini İstanbul'a gelir gelmez çalışmaya başladı. Babası Jacopo'dan kalan (ve bugün Louvre'da bulunan) iki resim defterine sultana armağan etti (veya sattığı) söylenir. Ayrıca Mehmet'in ona Kendi elindekinden (kuşkusuz biz Bizans ikonası) daha güzel bir çocuklu Meryem tablosu sipariş ettiği de belirtilir. Son bir iddia da Bellini'nin sarayın bir salonunun duvarlarına erotik resimler kapladığıdır.
Fatih, hayatı boyunca sanata gerçek bir tutku duymuştu: Fars minyatürleri, çizim, madalyon biçiminde portre ve Batı tarzında resim. Bu merak, başını büyük oğlunun çektiği çevresindeki tutucuları rahatsız etmiş, hatta dehşete düşürmüştü. Onun 1481'de belki de zehirlenerek öldürülmesinin ardından, "Veli" diye anılan halefi 2.Beyazıt, babasının o kadar düşkün olduğu İtalyan tablolarını derhal Kapalıçarşı'da sattırmıştı. Bellini'nin tablosunu Doğu Akdeniz'de ticaret yapan venedikli tüccarlar satın aldı. Böylece Eser Venedik'e geri döndü.
Sanat meraklısı Sultan'ın venedikli misafirine gösterdiği yakınlıkta ayıplanmıştı. Gerçekten de bir Müslüman hükümdarı ile yabancı sanatçı arasında olağandışı bir yakınlık söz konusuydu. Bu nedenle Fatih öldükten sonra saray teşrifat usullerinde bundan böyle bir Gayrimüslimin padişahın yakını olması yasaklandı.
Sayfa 55Kitabı okudu
·
23 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.