Tiraje -544 sayfa
Melih Esen Cengiz
1924 yılında Karadağ'da yaşanan katliamdan kaçan bir grup Boşnak'ın peşine küçük bir kız çocuğu takılır. Çocuk sağır ve dilsizdir. Kocası ve çocuğu olmayan bir kadın çocuğu sahiplenir. Birlikte geldikleri İstanbul'un adalarından birinde yaşayan bir paşa onları köşküne götürür. Kıza yolda konulan Ümmügülsüm ismi paşanın kızının ismine dönüşecektir. Tiraje...Köşkte yaşanan çok güzel yılların ardından zor yıllar başlayacaktır.
Kitap öncelikle dikkatimi ismiyle çekmişti. İlk kez duyduğum bir isimdi. Sonra yaşandığı dönemle dikkatimi çekti. Cumhuriyetin ilk kuruluş yıllarıydı. O dönemde yaşananları merak ediyordum. Aslında tarihi bir roman bekliyordum. Ne yazık ki beklediğim gibi değildi. Tarih kısmı o kadar azdı ki sıkıldım.
Kitapta sağır ve dilsiz bir kız olsada başardıkları anlatılmaya çalışılmış gibi görünse de ben o ruhu hissetmedim. Bana göre kitabın özü, Tiraje'nin çok güzel olduğu ve güzelliği nedeniyle yaşadıklarıydı.