İbnü'l-Kayyim ve hocası İbn Teymiyye gibi bazı Hanbelilere göre, satış sırasında mevcut olmamakla birlikte, adete göre gelecekte meydana gelmesi kesin olan şeyin satışı caizdir. Çünkü yok olan (ma'düm) bir şeyin satışının yasaklanması ne Kitapta, ne Sünnette ve ne de sahabe sözlerinde sabit değildir. Sünnette sadece garar satışı yasaklanmış olup, garar da; "teslim edilemeyen şey" demektir. Bunun mevcut olup olmaması sonucu değiştirmez. Kaçıp giden ve gelip gelmeyeceği belli olmayan at' in veya çalınan bir otomobilin sahibi tarafından satılması gibi. Burada yasaklamanın illeti ne yokluk ve ne de varlıktır. Satılanı teslim edememekten doğan garar (risk) halidir.
Diğer yandan İslâm'da bazı durumlarda ma'dûmun satışı geçerli sayılmıştır. Nitekim olgunlaşacağı belli olan meyvenin dalında satışı caiz olduğu gibi, içi dolmuş bulunan taneli bitkilerin satışı da caizdir. Buna göre, bir şeyin gelecekte meydana gelip gelmeyeceği belirsiz ise, bunun satışı henüz mevcut olmayışından ötürü değil, garar yüzünden batıl olur. Kısaca, buradaki satış yasağının illeti teslime güç yetirememe yani garar halidir. Nitekim mevcut olup da teslimine güç yetirilemeyen şeylerin satışının yasak oluşu da bu nedene dayanır.
Ibnü'l-Kayyim, I'lamü'l-Müvakkiin, Kahire 1325-1326, II, 8 vd; ez-Zühayli, a.g.e, IV, 429.
Sayfa 162 - BATIL SAYILAN ALIŞ-VERİŞ ÇEŞİTLERİ.Kitabı okudu
·
27 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.