Bir şeyi cezalandırılma korkusuyla yapmamakla, yanlış olduğuna inandığımız için yapmamak arasında büyük bir fark vardır.
Yani suçluluk duygusu illaki insanın değer verdiği şeylere dair bir ipucu sunmaz.
Sadece insanın neden ve kimden korktuğuna dair iyi bir ipucu sunar.
Gözdağından doğan ahlak, ahlaksızlıktır.
Boğmaya yeltendiğimiz her tür dürtü zihinde kuluçkaya yatar ve bizi zehirler.
Dostoyevski suç ve ceza kitabın da Raskolnikov’a tefeci kadını öldürttürdüğünde ve haftalarca onu sayıklamalarla ve nöbetlerle dolu o ufacık odasına hapsettiğinde, Raskolnikov’un yaşadığı o şey vicdan azabı değildir.
Raskolnikov her kapısı çalındığında, işlediği cinayetin artık anlaşılmış olacağından ve karşılığında ona verilecek cezadan korkar.
Kitabı okuyup, Raskolnikov’un tüm bu hezeyanlarını ‘Vicdan azabı’ olarak yorumlayanlar fazla iyimserdir.
Çünkü Dostoyevski bu kurmacayla bir kez daha şunu söyler bize:
Suçluluk hissi yoktur, yalnızca yakalanma korkusu vardır.
21 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.