Emine Semiye
Türk Edebiyatının ilk kadın romancısı olan Fatma Aliye'nin kardeşi olan Emine Semiye'nin Gayya Kuyusu isimli kitabı 1920 yılında Dersaadet gazetesinde tefrika olarak yayınlanmış. Gayyanın anlamı, cehennemde bulunduğu varsayılan bir kuyunun veya derenin adıymış.
115 sayfalık bu kitap 1910lu yılların İstanbul'unda geçiyor ve kadın karakterlerin bakış açısından kadın olmanın ne demek olduğunu anlatıyor. Türk-Müslüman kültürünün oluşturduğu toplumsal yapının kadınlar üzerindeki etkisi, yaşlısı ve genci fark etmeksizin analiz ediliyor. 1910lu yıllar deyip geçmeyin zira günümüzden bir farkı yok. Yani yüz yıllık bir kitabı değil yeni çıkmış bir kitabı okuyor olabilirsiniz, dikkatli olun efendim. Zira bir toplumun aynı bağnazlıkları, aynı bakış açılarını yüz yıl gibi bir süreyle sürdürmesi, ülkeyi ve toplumu psikologlar ve sosyologlar açısından bir cennete çevirmiş durumdadır kanımca.
Kitabı kadınların ama özellikle erkeklerin okumasında fayda görüyorum. Kadınların bakış açılarını görmek adına önemli bir kitap. Kadınlar zaten biliyor kendilerini, çektiklerini ama böyle kitapları erkeklerin okuması gerekir. Bir de yaşlıların diyeceğim ama onlar eline kalem bile almayan insanlar ya neyse.
