İlksöz: Anlattıklarım, bundan sonra anlatılacakların esin kaynağı olacaktır. Vergilius gibi Roma'nın büyük bir ozanı Ovidius. Vergilius'un Aeneis'te Roma İmparatorluğu'nu yüceltmek için ona bir kök araması gibi Ovidius da Roma'yı yücelten bir tarih kitabı oluşturuyor. Evrenin o kaotik düzeni ile başlayan ilk aşamadan İmparator Sezar'ın ölümüne kadar geçen süreyi aktarıyor. Ama aklınıza şu an bildiğimiz, olayların, savaşların, hükümdarların aktarımı gibi bir tarih yazıcılığı gelmesin. Zaten eserin yazıldığı MS 8'i düşünürsek ortada en fazla 500 yıllık bir tarih yazımı var. Durum böyle olunca tarih, bizim bildiğimiz şu anki tarih bilincinden daha çok mitlere dayanan bir tarih oluyor. İşte Ovidius da Değişimler'de bir tarih oluştururken karşımıza bir mitoloji tarihi çıkıyor. Vergilius'un Aeneis'te yaptığı gibi Ovidius da Antik Yunan ve öncesine dayalı mitleri Roma tanrıları ile buluşturup Yunan ve Roma efsanelerinden karşımıza bir Roma Mitolojisi, onun bakışıyla Roma'yı yücelten bir tarih koyuyor. Yazdıklarımdan hani eseri yeriyor gibi bir anlam çıkmasın ki aklımdan geçmez böyle bir şaheseri o şekilde tanımlamak. Sadece genel bir giriş yapmak çabası benimkisi. Bu şaheser 15 alt kitaptan oluşuyor. Kitabın tamamında sayısız efsane anlatılmış, bazen birkaç satır ile bazen bu alt kitapların büyük bir kısmında. Hem şiir formatında olması, hem bir hece/dize kalıbı/ölçüsüne uymak zorunluluğundan efsanelerin takibi (bazen diğer altkitaba geçebiliyor bu ölçü kalıbına uymak için) oldukça zor. O nedenle sağlam bir mitoloji bilgisi olması gerek tüm anlatılan efsaneleri yakalayabilmek için. Açıkçası o kadar derin bir mitoloji bilgisine sahip değildim okurken (şimdi de öyle). İlk altkitapla, evrenin, dünyanın vb oluşumları ile ilgili bölümleri keyifle okudum (en sevdiğim ve hep merak ettiğim konular). Ama diğer kitaba geçince bir süre sonra okuduğum hiçbir şeyi anlayamadığı farkettim. Olaylar, isimler vb o kadar uzaktı ki sürekli sözlüğe bakmak ya da internet araması yapmam gerekiyordu. Bu da okuma keyfini azaltıyor hem de yoruyordu. Nasıl bir şey yapabilirim derken vikipedia'da Dönüşümler başlığında her kitapta anlatılan daha doğrusu o altkitabın büyük bir kısmını oluşturan efsanelerin ad ad verildiğini gördüm. Bu bilgi bir anda benim okumamı farklı bir noktaya getirdi. Şöyle bir yol izledim. Önce Dönüşümler'den okudum ilgili altkitabı. Efsanenin değişip başka bir efsaneye geçtiğini farkettiğim anda okumayı bıraktım. (Bazen bu efsane geçişleri de hiç anlaşılmıyor, sanki anlatılan efsanede bir durum/olay gibi okumaya devam ediyorsunuz ama bir bakıyorsunuz efsane değişmiş). Vikipedia'da o bölümde anlatılan efsaneyi buldum, onunla ilgili araştırma yaptım. Böylece Dönüşümler'de okuduğum ilgili bölümün iyice anlaşılmasını, eksik veya havada kalan noktalar varsa onların aydınlanmasını kendimce sağlamış oldum. Bazen okuduğum araştırmalar ile Dönüşümler'de okuduğum bölüm arasında bir bağ kuramazsam, efsaneyi iyice öğrendikten sonra dönüp Dönüşümler'deki ilgili bölümü tekrar okudum.(Bu durum pek olmadı ama çok karışık ve hiç bilmediğim bir iki efsane için bu yöntemi uyguladım). Sonuç olarak zorlanmaya başlayan okumam bu yöntemle bir anda çok keyifli ve çok verimli bir okumaya dönüştü. . Dönüşümler, İlahi Komedya ön okumalarından biriydi. İlahi Komedya'da çoğu kez yer bulan mitler, mitlerdeki kahramanlar vb hakkında bilgilenmek için mutlaka ön okuma olarak yapılmalı. Şu an İlahi Komedya'yı okurken bu ön okumanın çok faydalı olduğunu tekrar tekrar görüyorum. Bunun haricinde, yazıldığı dönemden sonraki birçok sanat eserine, romana, resime, müziğe, filme esin olan bu mitleri ilk kaynağından okumak da gerek bence. Bazı mitleri okurken, yakın zamanda seyrettiğim bir filmle, okuduğum bir kitapla bu mitlerin benzeşimlerini, çağrışımlarını bulmak çok keyifliydi. Bir süre sonra, mitoloji konusunda daha da bilgilendikten sonra tekrar okuyacağım bu şaheseri. Zor olsa da herkese tavsiyemdir. Kitapla. Sağlıcakla. . . . Sonsöz: Ne şiirimin kılına dokunabilir zaman, ne benim Yüce yıldızların üzerinden aşan ölümsüz adıma. Yayılacak Roma'nın gücü gibi tüm yeryüzüne, Egemenlik altına giren ülkelere, okuyacak şiirimi Bütün uluslar dilden dile, benden etkin ozan Çıkmadığı süre, yaşar adım, en uzak geleceğe kalırım. . . .

DönüşümlerOvidius · Payel Yayınevi · 1994234 okunma

·

74 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.