Tiyatro ve günlükleriyle ünlü olan Max Frısch,Stiller adlı eseriyle(1954) ses getirmiştir.Eserlerinde kimlik sorunsalı,yabancılaşma ve modern toplum ahlakı açmazlarını işler.Yazar özellikle bu eserinde toplumda insana yüklenen kimlik ile kişinin kendi olmak istediği kimlik arasındaki uyuşmazlığı ele almıştır.Özgürlük kavramı da yazarın sıkça değindiği ve beni bu kitapta en çok düşündüren konu oldu diyebilirim.Evlilikte ve yaşadığın ülke içerisinde ne kadar özgürsün,özgürlük aslında istenildiği kadar mutlu eder mi bir insanı?Gelin bu soruya kitabın içeriğinden kesitler vererek bakalım. İsviçre'ye bolca gönderme vardır kitapta.Hapishanede bulunan Stiller ile avukatı arasında geçer bu mevzu.Stiller'in aksine avukat tam bir İsviçre hayranıdır.Büyüklüğün nüfusla yada yüz ölçümüyle ölçülemeyeceğini söyleyen avukat,İsviçre'nin yüce ruhlu olduğunu belirtir.Stiller,ruhların özgür olmadığını söyler.İsviçre insanının gelecek korkusu taşıması,yaşam standartlarının değişmesinden korkması bile özgür olmadıklarının kanıtıdır ona göre.Özgürlükten bahsederken bile,ülkesine,bayrağına bu kadar bağlı dokunulmaz olarak düşünüp,vatan sevgisine sığınanların aslında özgür olamayacağını irdeler.İsviçre'nin eski halinin korunması gerektiğini savunur Stiller.Elinde olanı korurken yine geleceğe yönelik planlar yapılması gerektiğini,İsviçre'yi bugünkü İsviçre yapan ,gelecekteki o şey nedir diye sorgular. Evlilik üzerine özgürlük konusunda ise eşler ve onların birbiri üzerindeki haklarından gerektiğinde sevgi üzerine hak edemeyeceğimizden,cinsel sadakatin yeterli olduğu görüşünden vazgeçmek ,birbirini baskı altına almadan evliliği yürütmek ve birbirinden vazgeçilmesi dahilinde herkesin kendi yoluna gitmesi söz konusu olduğunda dürüstlük göstermemiz gerekmez mi? Diye oluşan cümleler evlilikte hissedilmek istenen özgürlük,uygulamada kolay mıdır,eşlerin bağımsızlığı başına buyruk olması katlanılır bir şey midir sorularını da beraberinde getirir elbette. Kitabın içeriğini hatırladıkça yazmak istediklerimde çoğalıyor elbette.Kahramanımız Stiller ile karısı Julika'nın arasındaki ilişkiye gelince hangisi hangisinden daha ben merkezci çözemedim,Stiller karısını narsist ve kibirli bulurken okuduğum satırlarda Stiller'i de o şekilde nitelendirdim.Belki birbirlerine bu denli benzedikleri için anlaşamadıkları kanısındayım. Hapishane de bulunan ve Stiller olmadığını iddia eden kişi ile gerçek Stiller'in anlattıklarından yola çıkarak aralarındaki en belirgin benzerliğin, hayal ürünü öyküler anlatmaları olduğu gerçeği göze çarpar.Son sayfalara kadar hapishanedeki adamın gerçek Stiller olup olmadığını sorgular ve son bölümde zihni yoran düşünceler biraz daha soluklandırır okuyucuyu. Kitap rahatlıkla tavsiye edebileceğim,severek okuduğum bir eser oldu.Sevgiyle kalınız.

StillerMax Frisch · Yapı Kredi Yayınları · 2020187 okunma

·

102 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.