Rüzgarlar
Rüzgâr, atmosferdeki havanın yeryüzüne yakın tabiî hareketlerine denir. Hava hareketlerinin temel kaidesi, mevcut atmosfer basıncının yer değiştirmesidir. Rüzgâr, yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğru gider. İki yer arasındaki basınç farkı ne kadar büyük olursa rüzgârın hızı o kadar fazla olur. Rüzgâr, sahip olduğu sürate göre fırtına, hortum gibi isimler alır. Rüzgârın yönü, rüzgâr gülü ile tayin edilir; hızı ise anemometre ile ölçülür.
Rüzgârların, bitki polenlerini etrafa taşıması, bitki neslinin devamı için çok mühimdir. Kur’ân-ı Kerîm’de A‘raf Sûresi’nin 57. âyet-i kerîmesinde şöyle buyurulmuştur -meâlen-: “Ve O, o Allah’tır ki, rahmetinin önünde rüzgârları müjdeci yollar. Nihayet bunlar, o ağır ağır bulutları hafif bir şey gibi kaldırıp yüklendiklerinde bakarsın, biz onları ölmüş bir memlekete sevketmişizdir. Derken oraya su indirmişizdir de orada her türlüsünden meyveler (mahsuller) çıkarmışızdır. İşte ölüleri de (diriltip kabirlerinden) böyle çıkaracağız. Umulur ki, siz (bunları) iyi düşünüp ibret alırsınız.”
Rüzgârlar, dünya üzerinde bulundukları bölgelere göre ve meydana geliş sebeplerine göre isimler alır. Atmosferin genel devir dâimine bağlı olarak meydana gelen devamlı rüzgârlar şunlardır; kutuplara doğru esen rüzgârlar, kutup rüzgârlarıdır. 40 ve 60 derece paralelleri arasında kuvvetli esen rüzgâr, batı rüzgârlarıdır. Kuzey yarımkürede kuzeydoğu yönünde, güney yarımkürede güneydoğu yönünde esen rüzgarlar, Alize rüzgarlarıdır. Bu rüzgarlar 30 derece kuzey, 30 derece güney paralellerindeki yüksek basınç kuşaklarından, Ekvator alçak basınç kuşağına doğru esen düzenli rüzgârlardır.
Türkiye’de; kuzeyden, kuzey rüzgârları; güneyden, kıble; doğudan, gündoğusu; batıdan, günbatısı; kuzeydoğudan, poyraz; kuzeybatıdan, karayel; güneydoğudan, keşişleme; güneybatıdan ise lodos rüzgârları eser. Güney batıdan esen “lodos” rüzgârları, sıcak ve bunaltıcıdır. Marmara, Trakya, Akdeniz, Karadeniz kıyılarında umumiyetle “poyraz” rüzgârları hâkimdir. Bu rüzgârlar, bahar aylarında yağış getirir.
04 Kasım 2023
Fazilet Takvimi
·
80 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.