Seyyid Abdülkadir, Nehri ailesinin Şeyh Ubeydullah'tan sonra Kürt siyasetine kazandırdığı en önemli şahıstır. Abdülkadir'in özellikle İstanbul'da yaşayan yaklaşık on beş bin kişilik Kürt esnafı üzerinde büyük nüfuzu vardı. Kürt Teavün ve Terakki Cemiyeti ve Kürt Teali Cemiyeti gibi önemli Kürt örgütlerinin başkanlığını ve Osmanlı'nın son şura-ı Devlet Reisliğini yapmış olan Seyyid Abdülkadir, Kürt kimliği ile İslam inancı arasında sıkışıp bocalayan Kürt aydınların ilk örneklerindendir. Dini bir aileden geliyor olması onda derin bir İslam itikadı oluşturmuştu. ancak İstanbul'da bulunduğu süre içinde milliyetçi düşünceyle tanışmış ve bu düşünceye sahip Kürt aydınlarıyla aynı muhitlerde ve ve kuruluşlarda bulunmuştur. Bu tecrübeler kendisinde dini hassasiyetlerle beraber Kürt kimliğine ve Kürt toplumunun sorunlarına yönelik hassasiyetlerde oluşturmuştur. Bu anlamda Abdülkadir çoklu kimlikler arasında bocalayan ve acı çeken aydın sınıfın öncülerindendir..
Abdülkadir'in acıları ve kaderi kendisinden sonra medreselerden, tarikatlardan ve cemaatlerden yetişen ancak Kürt kimliğinin de farkında olan Müslüman Kürt aydınlara miras olarak kalacaktır. Abdülkadir ve onun mirasçısı olan bu aydınlar kimseye yaranamadılar. Nitekim Seyyid Abdülkadir, Bağımsız Kürt devleti projesini desteklemediği için önce Kürtçü aydınlar tarafından terk edilmiştir. Uzun zaman Kürdistan dışında yaşamaya mahkûm edilen Seyyid Abdülkadir I. Dünya Savaşı'ndan sonra bu bölgeye yönelik politikalar uygulamaya çalıştığında, bölgeden uzak kalmış olmanın sıkıntılarını yaşamış ve kendisinin yerel halk üzerinde etkili olamayacağını anlayan İngiltere Abdülkadir'i bölgeye yönelik hesap- larının dışında tutmuştur. Abdülkadir, Kürt ayrılıkçılığına karşı olmakla beraber Cumhuriyet'in milliyetçi/seküler toplum projesine de muhalif olduğu için Şeyh Said isyanı bahane edilerek Cumhuriyet rejimi tarafından idam edilecektir.
Sayfa 443 - NûbiharKitabı okudu
·
34 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.