Item: Üç Tehafüt Bakımından Felsefe ve Din Münasebeti
Author: Mehmet Kartal

Akış

Ara

Keşfet

1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin

1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın

Şartlar Gizlilik Topluluk Kuralları Hakkımızda Reklam Verin İletişim Kütüphaneciler Dizinler Çerez Politikası

Ara

Mehmet Kartal

@MhmtKartal·

14 Kasım 2023 12:34

492 syf.

· Kitabı okudu

·

Puan vermedi

·

Beğendi

Felsefe-Din ilişkisi

Üç Tehafüt Bakımından Felsefe ve Din Münasebeti kitabı aslında 1950’li yıllarda yayımlanmış bir doktora tezi.

Mübahat Türker Küyel tarafından kaleme alınan tez;

İmam Gazali,

İbn Rüşd, Fatih döneminde yaşayan alimlerden Hocazade tarafından yazılan ve tehafüt (tutarsızlık) geleneğinin üç önemli eseri sayılan kitapları, felsefe - din ilişkisi açısından tarafsız olarak inceler. Hani bir şehir efsanesi vardır. Fatih döneminde “felsefe mi üstündür din mi” içerikli bir yarışma yapılmıştır ve dinin üstün olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İşte Hocazade bu yarışmanın kazanan alimidir. Elimizdeki eser cumhuriyet döneminde bu konuya eğilmiş en geniş çerçeveli kitaptır ve 1950’lerden beri üzerine pek bir şey konulamamıştır. Bu bakımdan en az tehafüt geleneği kadar kıymetli bir konuma yerleşmiş olduğunu şahsi olarak söyleyebilirim. Kitabı okuduğunuzda Gazali’nin olayları ele alışının filozoflardan daha filozofça olduğunu anlıyorsunuz. Ben bunun nedeni olarak İslam felsefe geleneğinin Gazali’yi alt edecek bir zenginliğe ulaşamamasında görüyorum. Gazali kelamcı değil de filozof olsaydı şüphesiz tüm müsabakalarda felsefe din ilişkisine İslam geleneğinin bakış açısını değiştirirdi. Oysa o bir kelamcıdır ve filozoflar olarak hedefte

İbn-i Sina ve

Farabi vardır.

İmam Gazali

Filozofların Tutarsızlığı ile oldukça sistemli bir şekilde filozofları eleştirir. Onun bu kitabına bir reddiye olarak

İbn Rüşd tarafından yazılan

Tutarsızlığın Tutarsızlığı kitabı ise felsefenin irfanını kurtarmaktan çok uzaktır. Aslında Hocazade’nin galip gelmesi kaçınılmazdır. Çünkü o en baştan Gazali’nin tarafını tutar ve filozofların adını dahi anmadan eleştirir.

Üç Tehafüt Bakımından Felsefe ve Din Münasebeti felsefe ve din ilişkisini kavramanız açısından da önemli bir eser. Kitap bu konuda oldukça ufuk açıcı. Yalnız bu kitabı okumadan önce Gazali’nin şüpheciliği hakkında birkaç kitap tavsiyem olacak.

İbrahim Agah Çubukçu tarafından yazılan doçentlik tezi Gazzali ve Şüphecilik (Ankara İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1964) ve

Dücane Cündioğlu tarafından yazılan

Keşf-i Kadim isimli eserler bu okumaya başlamadan önce okunabilecek kitaplar. Yine inceleme içinde verdiğim Türkçe tehafütleri de okuyabilirsiniz. Sonuçta Gazali’nin özellikle mantık ve şüphecilik konusunda islam filozoflarından daha erişkin olduğunu anlayacaksınız. Ancak bu kelamın felsefeye üstün olduğu anlamını doğurmasın. Sonuçta bu çağda bile İslam’ın eleştirisi yapılamıyorsa bunda Gazali’nin üstün zekasının payı olduğunu akılda tutmak gerekir.

Üç Tehafüt Bakımından Felsefe ve Din MünasebetiMübahat Türker Küyel · Atatürk Kültür Merkezi Yayınları · 20192 okunma

·

198 görüntüleme

Şilan Dorak

@doraksilan ·

14 Kasım 2023 12:48

Hem merak uyandırıcı hem de çok açıklayıcı bir inceleme olmuş, Kaleminize sağlık 👌

Mehmet Kartal

@MhmtKartal ·

14 Kasım 2023 12:57

Aslında bu incelemeyi kitap hakkındaki bir önceki inceleme nedeniyle yapma gereği hissettim. Zira kitabın giriş bölümü neredeyse olduğu gibi incelemeye eklenmiş. Oysa bir okur incelemesinin daha öznel olması gerekir. Neticede biz eleştirmen değiliz. Kitapların özünü kendi bilincine katan birer okuruz.

1 sonraki yanıtı göster

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Mehmet Kartal