Bilgiyi ve gerçekliği dışlayan bir anlayış biçimi Bâtınîliktir. Birçok Türk devletini etkilemiş ancak hükümdarlar tarafından ortadan kaldırılması için uğraşılmıştır. Akıl olmadığı zaman insan olmaz -ki İslâm insanlar için oluşturulmuş bir dindir-. İmânın iki boyutu vardır: Bilgi ve tasdik. Nitekim akıl olmadan inanmak İslâm'ın duruşuna
