"Bu ışık" Köy Enstitüleri'nde parladıkça, tutucuların, gericilerin o kadar korktukları ve yukarıdaki yazının o kadar canlı olarak anlattığı uygarlık sevgisinin yayılması kaçınılmazdı. Geleneklerden ya da eski ruha özlemlerinden ayrılmış olan Köy Enstitüsü öğrencisinin, çağdaş uygarlığın gücüne inanışı söze ve duygusallığa değil, işe ve gerçeğe dayanıyor. Bu onu, ülkenin "gerçek efendileri"nin haklarını da bilecek ve isteyecek duruma getirecektir. O artık anayasanın sözünü ettiği doğal hakların yalnızca bir avuç insan için değil, halkın çoğunluğu için olduğunu biliyordur.