Evliya çelebinin seyahatleri ve bizim Evliya Çelebiye seyahatimiz
Evliya Çelebimiz.. Ülkeler gezmiş seyyahımız. Gelmiş geçmiş en büyük gezginlerden kabul edilen Marco Polo ve İbni Batuta ile yan yana anılan büyük şahsiyet. Hep severdim Evliya Çelebi’yi de bu kitaptan sonra daha bir övesim var.
Ölümsüz eseri 
Seyahatnâme’den tanıyoruz Evliya Çelebi’yi. Lise yıllarımda bir gün kütüphanede Seyahatname’yi elime aldım karıştırıyorum. Bir sayfayı açtım okumaya başladım. Erzurum’dan bir kesit, Çelebi anlatmış da anlatmış. Çatıların yüksekliğinden genişlik ölçüsüne, yok efendim dikliğinden, duvarlarla açısına bir sayfa Rakamsal bilgi. Çelebi dedim nedir bu? Sen Seyyah mısın mühendis mi? Dedim ben sıkılırım bu kadar detaylı bilgiden, bıraktım kenara kitabı. Bir kaç sene önce yine bir aşka geldim aldım elime Seyahatname’yi. E büyüdüm artık sıkılmam Evliya’yı okumaktan. Ama yok yine yapamadım. İşte bu kitabı okuduktan sonra anladım neden sıkıldığımı. Evliya Çelebi yalnız bir Seyyah değil, aynı zamanda bir mühendis, bir mimar, bir sosyolog, bir dil bilimci ve daha bir çok şeydi. Kısacası Çelebi bir dehaydı ve yazdığı haliyle Seyahatnameyi baştan sona okumak çoğumuzu aşardı.
Fakat Evliya’yı tanımak gerek. En azından nasıl büyümüş, nerde yetişmiş öğrenmek gerek. Ailesi aslen Kütahyalıymış ve fetihten sonra İstanbula yerleşmişler. İstanbul’da doğan Evliya Çelebi saray çevresinde yetişmiş, iyi bir eğitim almış. Herkes bilir muhtemelen, bir rüya ile başlar Evliya’nın seyyahlığı. 50 yıl diyar diyar gezer, üstün zekası ve algılama yeteneği ile harmanladığı gözlemlerini yazıya döker ve insanlık var olduğu sürece belki hiç eskimeyecek Seyahatname çıkar ortaya. Dehası bir yana, imkanlarını da göz ardı etmemek gerekir. Saray eşrafı ile yakınlığı büyük ölçüde ona bu seyahatleri mümkün kılmış diyebiliriz. Güzel bir eğitim alıp, maddi imkanlar konusunda doygunluğa ulaşınca, ülkeler gezmeyi hayal edebilmiş seyyah.
Bir eseri iyi anlayabilmek için yazarının hayatını da bilmek gerekir. Seyahatnamenin iklimine girmeden evvel Evliya Çelebi’nin seyyahlıktan önceki yaşamını görmek gerekir diye düşünüyorum.
Kısa öz, Evliya Çelebiyi tanıtan güzel bir eser.
·
44 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.