Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.26
Gönderi
Bilim ve Teknik dergisini daha önce okudunuz mu? Yılın son sayısını da bugün geride bıraktık ve Aralık sayısı bana en çok hitap etmesini beklediğim (ve eden) sayı oldu. Nasıl? Hepsini tek tek detaylarıyla konuşacağız. Bu dergiyi eklerken genellikle arka kapakta herhangi bir bilgi olmadığı için tanıtım kısmını boş bırakıyorduk ama ben ön kapaktaki bilgileri yazarak eklemeyi uygun buldum. Gelişen ve değişen dünyada özellikle Finansal Okuryazarlık ve Kripto Paralar üzerine çok önemli 2 konuda inceleme yapılması bunu önemli kılıyordu. Zamanı geldikçe bunları sırasıyla açıklayacağız. Başlamadan evvel şunu özellikle belirtmek isterim ki, bedava peynirin yalnızca fare kapanında olduğunu lütfen unutmayın. Ki sonra üzülmeyiniz. Oldukça detaya indiğimiz bir incelememiz olacaktır, illaki işinize yarar ama şimdiden biz haber verelim.
Finansal Okuryazarlık konusuna başlayalım. Evvela şu bilinmelidir ki, finans konusunda yapmak istediğimiz iş hangi konudaysa o konuda mutlaka bilgi almamız gereklidir. Ülkemizde milyonlarca borsa yatırımcısı varken bunların pek çoğunun finansal okur yazarlığa sahip olmadıklarını görmek, araştırma sonuçlarının da bunu teyit etmesi önemlidir. Bilgi alınması şart diyorum ancak bu konuda bilgisi olan birinden bilgi alınması önemlidir. Çünkü finans konusu çok önemli ve her an değişebilen ama değiştirilmesi mümkün olmayan bir değişim olarak sınıflandırılan bir alan. Biz burada borsa ve bir sonraki konuda kripto para üzerinden anlatım yapacağız.
Parasal konularda en fazla bilgi kirliliği ne yazık ki insanlarımızın (buna hepimiz bir ölçüde de dahiliz) paraya çok fazla düşkün olmasından kaynaklanan kulaktan dolma bilgilerle ilerlenmesidir. Bir sosyal medya platformu, şu hisseden alsaydınız 10 yıl sonra şu kadar kazancınız olacaktı gibi paylaşımlarla insanları o mala cezbeder. Ancak anlatmadıkları bu 10 yıl içinde o ürünün fiyatının ne kadar dalgalandığı, Boğa ve Ayı sezonlarında kaç defa nerelere gittiği ve bu süreçte sabrın ne kadar önemli olduğudur. Herhangi bir yatırım aracını araştırmadan, herhangi bir konuda fikir sahibi olmadan, kendi paranızı bunlara aktarmanızı istemem çünkü para kolay kazanılmıyor.
Hemen burada basit bir örnek verelim. Birçok firma var, pek çok hisse var ve insanlar bunu almak için birbiriyle hayati mücadeleye giriyor. Küresel Finans Okuryazarlığında ülkemiz ne yazık ki son yapılan anketlerde de en alt basamakta yer alıyor. Ancak iş borsaya geldiğinde 17 Ekim 2023 tarihli son kayda göre hisse senedi sahibi 8 milyondan fazla insan olduğu görülüyor. Bunların pek çoğu, sağdan soldan görüp fikir sahibi olmadıkları yatırımları yapanlar ve zararda bekleyenler. Veya büyük zararla elindekini kurtarmak için her şeyini satıp ortada kalanlar. Bunlara da değineceğiz. İnsanlarımız merkez bankasının açıkladığı faiz artış veya düşüşlerinin anlamını bile çoğu zaman bilemiyor. Ne yazık ki durum bu. Peki. Borsaya girmeye karar verdiniz ve ne yapacaksınız?
Asıl önemli noktalardan birisi budur. Genellikle insanlar bakıyorlar ve internette bu alanda paylaşım yapan sayfalar ne paylaştıysa onu alıyorlar. Atıyorum ki X Projesi paylaşılmış, hemen o alınıyor, zaten yükseleceğini yükselmiş oluyor herkes aldığı sırada. %15-20 kârı gören pek çok akıllı yatırımcı, kâr cebe yakışır, diyerek satmaya başladığında üstüne bir de panik satışları eklendiğinde pek çok yatırımcı da açıkta kalıyor. Bu arada belirteyim benim borsada hiçbir yatırımım yoktur. Çok evvelden aldığım ASELSAN hisselerim bir bankada durmaktadır o kadar. Bunun yerine ne yapılabilir? Örnek veriyorum, ülkelerin içinde bazı şirketler vardır ki o ülkenin ekonomisine büyük ölçüde katkıda bulunurlar. Misal KOÇ grubuna baktığımızda bizim ülke ekonomimizin büyük kısmını elinde tuttuğunu ve pek çok alanda yatırımlar yaptığını görürüz. KOÇ şirketinin illaki hisselerinde iniş çıkışlar olabilir ancak onların yatırım alanında olmaması demek bir yerde ekonomi olarak ‘Konkordato’ demektir. Bu nedenle bu şirketin hisselerinden araştırma yapılarak, ARAŞTIRARAK, iyice düşünerek belirli miktarlarda alınıp yatırım yapılabilir. Bu sadece bir örnek tabi, genişletilebilir. Ancak benim naçizane tavsiyem, kalkmış bir trenin arkasından koşmaya çalışmamanız yönünde olacaktır. Sonra gerçek anlamda üzülürsünüz.
Her alanda yatırımda iki konu çok önemlidir. Sabırlı olmak ve aşırı özgüvenli olmaktan kaçınmak. Nasıl? Herhangi bir şeye yatırım yaptığınızda, onu almaya karar verme aşamasında iyi düşünmüş ve araştırmış olmanız gerekiyor. Bundan sonra iniş çıkışlar mutlaka olacak ve buralarda sabırlı olmanız gerekiyor. Bazı yatırımlarınızın getirisi çok iyi oldu ve kazandıklarınızla hiç beklemeden yeni yatırımlar yapmaya başladınız yani paranın getirdiği aceleci bir güven oluştuysa, şimdiden söylüyorum çok geçmiş olsun. Evet, kolay kazananlar aniden çok kazananlar var, bende onlardan olmak istiyorum diyenler de olacaktır ama mümkünse siz böyle söylemeyin derim ben. Çünkü düşünmeye ve araştırmaya başladığınızda, gözlemlediğinizde karşılaşacağınız çok önemli durumlar var. Bunlar özellikle sizleri dolandırıcılardan, zengin vaadiyle size bedava peynir var diyenlerden, yani kısaca sizi av olmaktan korur. Çünkü ve ne yazık ki, biliyorum, bugün şimdi İstanbul’da Sultanahmet’ten Sirkeci’ye inene kadar elimde 100 lira dolaşsam ve desem ki bana 100₺ ver, sana 200₺ ödeyeceğim, açık konuşuyorum arkadaşlar, belki 1000 kişi dolandırırım. Bizim milletimiz ne yazık ki böyle ve asla ama asla akıllanmıyor. Bu yüzden bu konuda uzun uzun yazıyorum belki 1 kişi bile olsa okur da araştırmaya başlar, ona göre yatırımını yapar ve hayatını şekillendirir diye. Tek 1 kişi bile çok önemli benim için.
Bundan sonra asıl ve en önemli konulardan biri olan Kripto Para meselesine değineceğiz. Kripto paralar son birkaç yıldır insanların dikkatini çeken, pek çok insanın zarar ettiği, çok az insanın kazanabildiği bir sistem olarak gözüküyor. Kripto Paralar, büyük çoğunluğu belirli bir amaca hizmet eden, devletlerin denetleyemediği ve bu yüzden daha rahat işlem yapılan ürünlerdir. Pek çok oluşumun da birleşmesinden meydana gelir. Yine yukarıda bahsettiğimiz gibi burada da çok önemli araştırmalar yapılması gerekmektedir. Yani hepimizin BTC, Bitcoin denilen parayı duyduğunu düşünüyorum. En azından Kripto Para’yı bir kere duymuş olanların diyelim. Burada çok önemli mesele yine araştırmak ve fikir sahibi olduğunuz paralara, belirli amaçlara yönelik mi diye dikkat ederek yatırım yapmaktır. Sonlarda söyleyeceğimizi de baştan söyleyelim, her şeyi bilecek kadar cahil değiliz ancak bildiğimizi paylaşmaktan da mutluluk duyarız.
Mesela ‘Monitoring’ kelimesini duydunuz mu? Ben şimdi size açıklayacağım. Bir kripto para alacaksınız gerek yatırım gerekse de para kazanmak için, hiç sorun değil. Bunu araştırdınız. Araştırmayanların ise en çok düştüğü hataların başında ne gelir bilir misiniz? Şu coin çok yükseldi ben de bundan alayım, hemen bundan alıp hızlıca para kazanayım düşüncesidir. Halbuki ne dedik? Kalkmış trene binmeye asla çalışmayın. Çünkü o coin zaten %50 yapmış. Elinde varsa onu satarsın yoksa satmazsın. Bizim insanlarımızda gözlemlediğim ve saçma gelen olay ise, %20 yükselen bir coin gördüklerinde onu paylaşıp kendi aralarında satın almaya başlıyorlar. %20 düşen gördüklerinde kendi ellerinde varsa hemen satmaya başlıyorlar. Benim düşünceme göre yapılması gereken ise %20 yükseldiğinde biraz kâr almak (cebe yakışır) %20 düştüğünde ise sabretmek ve izlemektir. Tabi burada yüzdelik kesimler birer örnektir. Sonuçta araştırıp, aklınıza yatan, hakkında fikir sahibi olduğunuz bir yatırım olması gerekiyor.
Monitoring demiştik az önce. Buna biraz odaklanalım şimdi. Bu kısımlar dergimizde işlenmiyor, bilginize. Hepimizin bildiği BTC, ETH gibi yüksek rakamlı ve kaliteli coinler yanında pek çok coin çeşidi vardır. Yani bunlar Katman coinleri, Metalar, Meme coinler, Oyun coinleri, defi ve fan tokenler gibi pek çok bölüme ayrılırlar ve kalite kalite ayrılırlar. Monitoring yani izleme listesinde olanlar ise aralarında en tehlikeli ve yatırımcıyı en çok yanıltanların başında gelir. Çünkü bir coin izleme listesine alındığı andan itibaren çok kolay randıman vermez. Artık coin takip edilmeye başlanmıştır çünkü ya amacından uzaklaşmıştır, ya arkasındaki ekip işi bırakmıştır ya da hortum projesidir. Yani yatırımı alır, yatırımcıyı dolandırır ve kaçar gider gibi düşünün. Coin alıp yatırım yapacak arkadaşlar bilhassa alacakları coin bu liste içinde mi diye borsalarda buna dikkat ederek alım yaparlarsa kendilerinin faydasına olur. Benim önerim bu süreçte yapay zeka üzerine yapılacak yatırımlar olabilir.
Diğer yandan coin alacağınız ve satacağınız zaman nelere dikkat etmek gerekir bunu da paylaşmak istiyorum. Eğer ben akşam yatayım, sabah kalkınca zengin olayım diyorsanız sizi son kuruşunuza kadar dolandırırlar. Tek kuruş dahi bırakmazlar cebinizde. Ama eğer (artık daha fazla araştırın, inceleyin dememe gerek yok sanırım) seçtiğiniz coinlerden aldınız diyelim. Geceden sabaha zengin olma hayaliniz olmadığını düşünürsek burada bir adım gerekiyor. Bu da tamamen size kalmış ama şöyle ki, isim vererek ilerleyeceğim. Nasıl yapılacağına dair bir adım olacak bu;
-OCEAN adında bir kripto para var. Ekim ayında bunu 0.27$ seviyesinden ben aldım. Ben incelemeyi oluşturduğum saatlerde 0.55$ seviyesinde görülüyordu. Tabi burada hemen genellikle 2 kat kâr ettim diyenler olabilir. Ben etmedim. 0.44$ seviyesinde ben elimdekilerin %50 miktarını sattım. Yani neredeyse hem ana paramı çekmiş oldum hem de elimde kripto para kalmış oldu. Boğa sezonu geldiğinde (yine herkes kalkmış trene binmeye çalıştığında) tamamını elimden çıkarırım elbet. Sabaha zenginim deyip bir gecede her şeyini kaybedecek kadar aceleci davranmaktansa ben bu şekilde ilerlemeye çalışıyorum. İsim ve miktar vererek de açıklıyorum ki anlatmak istediğim anlaşılsın.
Bir de bunun yanında bir şeyler yapmak, denemek isteyenler de olduğunu biliyorum. Yani herkes eşit şartlarda başlamıyor ama belirli yatırımlarda şanslarınızın eşit olduğu durumlar var. Yani kimi geliyor 100₺ gibi bir rakamla başlıyor kimi geliyor 1000$ gibi bir rakamla başlıyor. Kimi de (var öyle bir tanıdığım) her ay belirli miktar bir dolar alıp borsada tutuyor. Tüm bunların yanında Kriptolarda sürpriz bir kazanç yöntemi de vardır. Duyanlar olduğuna da eminim. Airdrop denilen bu olayda kullanıcılara belirli görevler karşılığında kripto paralar dağıtılır. Ve bunlar genellikle değersiz olsalar da aralarında çok kaliteli projeler olduğu da muhakkaktır. Kimsenin zamanında adını duymadığı ama yürüyerek para kazandıran ve bir dönem çok popüler olan STEPN gibi. Burada yine tavsiye üzerinden ilerleyeceğiz. Belirli başlı baktığım, projesi sürdürülebilir olan ve inanılır gelenlerin ayıklandığı bir adres var. Geçen gün bu iyi niyetlerinin kurbanı olarak dolandırılan ve büyük birikimini de kaybeden bu arkadaşlar, hiçbir maddi ve manevi bağımın bulunmadığı, yolda görsem tanımayacağım, yalnızca araştırmalarını takip ettiğim ve faydalı bulduğum bir ekip: Coin Mühendisi. Kendi site ve uygulamaları var. Yatırım yaptıkları ayrı kanalları, Youtube üzerinden ÜCRETSİZ eğitim verdikleri kurslar var. Onlar da insanların bilinçlenmesini istedikleri için onları vicdanım çok rahat sizlere de önerebilirim. Özellikle AIRDROP için ayrı bir kanalları ve araştırdıkları projeleri de mevcut. Bunların içinden takipler yaparak hem ödüller kazanabilir, hiçbir şey kazanamasanız da en azından öğrendiğiniz ve eğitim için cebinizden tek kuruş çıkmadığı bir süreç yaşayabilirsiniz. Naçizane tavsiyem bu alanda da budur.
Buralara kadar gelebilenlere de son bir tavsiyemiz mutlaka olsun. Zamanında hepimizin büyükleri, dedeleriyle ilgili anıları vardır. Şuradan arsa, buradan daire almamış diye serzenişte bulunuruz. 100 milyonluk ülkemizde bile yalnızca 5 milyona yakın kişinin kullandığı kripto paraları bir yatırım aracı olarak bu şekilde düşünerek değerlendirebilirsiniz. Gelişen teknoloji ve değişen dünya düzeninde bundan sonra kripto paralar elbette olacaktır. Biraz şakayla karışık da olsa, ileride ‘Dedem zamanında BTC’lerini satmamış veya biraz da olsa almış olsaydı’ durumuna düşmemek adına, yatırım iyi bir araç olabilir. Yarın neler olacağını bilmiyor olsak da değişen düzen içinde 10 yıl sonra standart bankacılığın ayakta kalamayacağını tahmin ediyoruz. 10 yıl çok uzun bir süre değil. İnanın değil. Yerlerinizi almayı unutmayın derim. Ve bu konunun arkasından gelen Yeşil Yıkama meselesini mutlaka okumanızı tavsiye ediyorum.
Şimdi diğer konularımıza yeniden bakacak olursak şöyle genel bir ilerleme adına, baştaki haberler kısmında Bennu Asteroidi ve oradan alınan örneklerle ilgili haber en çok dikkatimi çeken başlıktı. Tabii burada yaşamı ve yaşam formunu araştırmak adına yapılanlar öne çıkarılacak. Aslında bilimin temel sorusu olan ‘NE’ üzerine odaklanılıyor. İnsanlık tarihinin dünya üzerinde çok yeni olduğu, bundan önce var olan dünyada ne olduğu ve ne yapıldığı gibi büyük merak konularına karşı cevap olarak yalnızca teoriler göze çarparken bakalım bilim bu alanda ikna edici bir cevap verebilecek mi hep beraber bunu bekleyeceğiz. Kolay olmadığını da söyleyelim. Henüz insanlık tarihi bile tam aydınlatılmamışken insanlıktan önceki tarihe dair hem araştırma yapmak hem sonuç bulmak öyle kolay bir iş olmasa gerek.
Yine ilerleyen bölümlerde Obezite üzerine bir inceleme yapıldığı görülüyor. Herkesin kendi tercihi olan bu olay aslında üzerine eğilmesi gereken konulardan. Çünkü vücutta fazladan depolanan yağın organları ne derece mahvettiğini, sağlığı tehlikeye düşürdüğünü, değil yürümek hareket etmenin bile bir bedeni yormasının pek de akıllıca olmadığını söylesek haksız mı oluruz. Bunun tedavisine yönelik bir ilaç üzerine inceleme verilse de ben spor vesilesiyle sağlıklı zayıflamanın daha doğru olduğunu düşünenlerdenim. Ama şu da var, abartılmamak koşuluyla iştah azaltıcılar alınmasına da karşı koymuyorum. Bir zararı var mı bilmiyorum ama en azından ilk etaplar için faydası dahi olabileceğini düşünüyorum bunun. Neredeyse 2 milyar insanın obezite sorunu olduğunu düşünürsek, bunun çözümünü de tüm insanlık adına bekliyoruz desek yeridir.
2023 Nobel Kimya ödülünü bu yıl Moungi Bawendi, Louis Brus ve Alexei Ekimov almışlar. Kendilerini tebrik ederken aynı zamanda Modrich ve Lindahl ile beraber bu ödülü kazanan ve efendiliğiyle de tanınan Aziz Sancar’ımızı da burada anmayı ihmal etmeyelim. Hepimize iyi okumalar, mutlu akşamlar dilerim..
·
518 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.