Ütopya 16. Yüzyılın başlarında, Rönesans, döneminde kaleme alınmıştır. Rönesans’ın More üzerindeki etkisi “yeryüzünde bir cennet yaratmak” şeklinde olmuştur. İki bölümden oluşan kitap Latince yazılmış ve iki yılda tamamlanmıştır. More önce Ütopya’nın ikinci bölümünü sonra birinci bölümünü yazmıştır. More düşlediği kusursuz düzeni ikinci bölümde anlattıktan sonra kendi ülkesindeki ve tüm Avrupa’daki durumu Ütopya’daki düzenle karşılaştırıp ne kadar berbat olduğunu da birinci bölümde anlatmıştır. Yani birinci bölüm daha çok var olan düzene, krala, soylulara bir eleştiri niteliği taşırken ikinci bölüm olması istenen düzeni anlatmaktadır. Böylece More, hem İngiltere’deki iktidarın mutlak olamayacağını belirtir, hem de aslında olması gerekenleri işaret eder. Siyasi ve ekonomik hayatı yeniden kurgular. İkinci bölümde detaylı bir şekilde anlatılan Ütopya’ya biraz değinelim. Ütopya bilindiği üzere hiçbir yer demektir fakat More eserinde Ütopya’yı öyle bir yer varmış gibi kitabın baş kahramanlarından Raphael’in ağzından anlatır. Kimdir bu Raphael? More, Anters kentine gittiğinde orada Peter Giles ile tanışır. Daha sonra Notre Dame’da Peter Giles, More’u bir gemiciyle tanıştırır. Bu gemici, Portekizli, Latince ve Yunanca’yı çok iyi bilen gençliğinde varını yoğunu kardeşine bırakıp dünyayı dolaşma sevdasına kapılan, America Vespuci gibi Amerika kıtasını keşfeden bir denizciyle kader birliği yapan Rapheal Hythoday’dır. Rapheal bütün dünyayı gezmiştir ancak Ütopia adasında kusursuz bir devlet görmüştür. Ütopya, Güney yarım küresinde bir adadır. Ütopya’da; her şey herkese aittir ve bütün ihtiyaçları karşılanmaktadır. Orada zengin ya da fakir yoktur. Herkes eşit şartlara sahiptir. Kişisel olarak kimsenin mülkü yoktur ama herkes refah içinde yaşamaktadır. Kitabın sonunda Mine Urgan tarafından kaleme alınmış; Thomas More’un hayatına dair ve eser ile ilgili çok kapsamlı bir inceleme bulunmaktadır. Eserleri, görüşleri ve yaşam tarzıyla Kral’a ters düşen Thomas More, 6 Temmuz 1535’te “kötü bir amaç uğruna haince ve şeytanca davranmak “ suçuyla idama mahkum edilmiştir. Kafası kesilip ibreti alem olsun diye Londra Köprüsü’den halka teşhir edilmiştir. İdam edileceği kendine bildirildiğinde her zamanki güler yüzüyle şunları söylemiştir; “Krala gönlüm borçlu kaldı. Bu berbat dünyanın acılarından beni böyle çabuk kurtarma yüceliği gösterdiği için.” More, idealleri uğruna dönemin Kralı Henry’e ters düşmeyi göze almış hatta inandığı doğrular uğrana ölüme gitmeyi göze almıştır. Hayatı oldukça ilgi çekici bir yazar. Bu kitap beklentimin çok çok üstünde çıktı. Okurken altını çizmediğim sayfa olmadı desem abartmış olmam. Kitapta özellikle siyasi düzensizlik, sınıf farklılıkları, bağnazlık, eğitim hakkı, dinsel hoşgörüsüzlük üzerine çok yerinde tespitler bulunmaktadır. Farkındalık yaratıcı özelliği olduğunu düşündüğüm bir eser oldu. Keyifli okumalar.

UtopiaThomas More · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 202020,4bin okunma

·

430 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Nilllll