2023'ün son okuması, doktora tez çalışmam için de temin ettiğim son yapıt. Yeni yıla okuyarak girmemi sağladı.
Avrupa Hunları üzerine bilhassa son on yılda yapılan çalışmalarla önemli ilerleme kaydedildi. Genetik soybilimci olan Karl O. Högström'ün çalışması kanımca alana ciddi bir katkı. İskandinavya'da bazı kişilerde görülen Y-DNA soylarının izini Orta Asya'dan Sibirya'ya kadar geniş bir alanda süren Högström, elde edilen genetik verileri tarihî kaynaklara ve arkeolojik çalışmalara dair okumalarıyla birlikte değerlendirerek, M.S. V. yüzyıl başlarında, bir grup Hun atlı savaşçının göç hareketinin gerçekleştiğini saptamış, hatta Odin hakkındaki mitlerin dahi göç hareketinin mitolojikleşmiş bir ifadesi olduğunu, şamanistik ögeleri havi olduğu görüşlerini savunmuştur.
Bu çalışma, bir anlamda, tarihçi Priskos'un Attilâ'nın hüküm sürdüğü coğrafyanın Baltık Denizi'ndeki adalara kadar uzandığı şeklindeki ifadesinin de bir teyidi mahiyetindedir.
Cermen mitolojisinde Attilâ'nın "Etzel" ismiyle, İskandinav sagalarında da "Atli" ismiyle yer aldığı bilinmekteydi. Högström'ün çalışması, bu bilgilere nesnel bir temel sunacak mahiyettedir.
Yine de hiçbir genetik çalışma, söylenecek "son söz" değildir. Zira daha geniş coğrafyada daha fazla verilerle yapılacak çalışmalar, farklı sonuçlar da doğurabilir.
Bu yapıtı okurken, büyük bir tarihçimizin eski bir yazısını hatırladım sürekli. Hunlarla ilgili çalışmalarda öncü bir isim olan Hüseyin Namık Orkun'un eldeki mevcut kayıtlara dayanarak kaleme aldığı ve 21 Nisan 1937 tarihli Ulus Gazetesi'nde neşredilen "Attila, İsveç Kralı" yazısı geldi aklıma. Bu vesileyle, kıymetli hatırasını rahmetle ve saygıyla yad ediyorum.
·
228 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.