Reşat Nuri'den okuduğum üçüncü eserdi. Roman evlatlık - eski dilde Emanetullah - olarak verilen Gülsüm adlı bir kız çocuğunun konağa giriş serüveni ve bu konakta geçirdiği aşağı yukarı 8-10 seneyi anlatıyor. Romanın merkez kişisi olan Gülsüm konakta hep ikinci sınıf insan muamelesi görür ve ötekileştirilir. Konağın hanımefendi Nadide Hanım- damatları, kızları ve konağın diğer mensuplarıyla birlikte yaşayan bir dul- Gülsüm'ü haline acıyarak konağa almasına rağmen zamanla biçare kızı onulmaz işlerde istihadam etmeye başlar ve ona karşı tavırları bir hayli değişir. Gülsüm'ün İsmail adında evlatlık verilirken mecburen ayrılmak zorunda kaldığı bir de kardeşi vardır. Onunla yatıp onunla kalkar, herkese onu anlatır. Zamanla bu durum konak halkının canını sıkmaya başlar. Konaktakiler Gülsüm'e İsmail'in öldüğünü söylerler ve onun bu çocuk sevgisini, evin en küçüğü olan Bülent'e yöneltmeye çalışırlar. Başlarda Gülsüm ağlayıp dövünür ve bu durumu kabul etmez. Lakin zamanla küçük Bülent' i herkesten çok sevmeye başlar. Konakta zaman bu minvalde ilerlerken Nadide Hanım uzaklardan akrabası olan bir mutasarrıf ve onun verem hastalığına müptela eşiyle tanışır. Hasta kadına muhabbeti ilerletir. Ona yardım etmek için günaşırı evlerine gider hatta Gülsüm'ü onlara yardımcı gönderir. Evdekiler mutasarrıfı konak kızlarından Saniye ile evlendirmeye karar verirler ama bu izdivaç gerçekleşmez. Veremli kadın ölmeden önce Gülsüml'e eşinin konak kızıyla evlenmemesi için vasiyet eder. Romanın sonlarında ise kızlarını türlü hastalıklardan kaybeden Nadide Hanım damarlarının peşinde Ankara'ya taşınır. Bir gece tiyatro izlerken Gülsüm'ü sahnede görür. O artık pasaklı Gülsüm degildir; isimini, şeklini değiştirmiş bir kantocudur. Gülsüm ile Nadide Hanım bir zaman sarılıp ağlaşırlar. Roman eski konak hayatını, evlatlık müessesini, çocuk yetiştirme tarzlarını, iç güveysi olma durumunu teferruatıyla anlatıyor. Son olarak yukarıdaki özete binaen şunları söylemek istiyorum: Reşat Nuri' nin Türkçe kullanımı harikulade. O kadar ki onu okurken dilin inceliklerini, kıyıda köşede kalmış dil tasarruflarını; en önemlisi de düşünce ve hissin dil yoluyla ne kadar güzel anlatıldığını görmekteyiz.

Kızılcık DallarıReşat Nuri Güntekin · İnkılâp Kitabevi · 20101,367 okunma

·

51 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Murat Albayrak