Tutunamayanlara..Kitabı 45 günde okudum. Uzun bir süre farkındayım. Çünkü bitirmek için mücadele ettim. Daha önce de iki kez okuma girişimim başarısızlıkla sonuçlanmıştı :) Kitap için söylenecek o kadar çok şey var ki... Gerçekten çok ama çok etkilendim. Aynı zamanda Oğuz Atay gibi bir yazara sahip olduğumuz için çok gurur duydum.
Kitap toplamda dört bölümden oluşuyor ve sonda kitabın anlatıcısı da olan Turgut Özben'in mektubuyla sona eriyor. Kitap Türkiye'de hem en çok yarım bırakılanlar listesinde birinci hem de en çok okunacaklar listesinde birinci. Evet incelemeyi okuyup kitaba başlamaya bir türlü cesaret edemeyenlere şunu söyleyebilirim birinci bölümü geçince sonrası gerçekten akıyor. Kitabı yarım bırakanlar genelde bu kısımda yarım bırakıyor. Ki gerçekten biraz zorlayıcı bir bölüm.
Selim ah Selim.. Sen nasıl bir karaktersin. Ya sen Oğuz Atay bu romanı hangi kafayla yazdın be adam. Romanın her cümlesi buram buram kültür ve edebiyat kokuyor. Her cümlede Dostoyevski, Tolstoy, Kafka ve Oblomov'dan izler var. Okurken Oğuz Atay'ın edebiyat aşkı o kadar geçti ki ruhuma. Yazarlara, edebiyata bu kadar aşık, ki üstüne bir de çok iyi bir eğitim almış bir insanın böyle bir başyapıt meydana getirmesine şaşmamalı. Ama çok erken gitmişsin be adam. Böyle bir başyapıt yazıp Selim gibi erkenden kaçıp gitmeye ne gerek vardı? Selim Işık'ın karakterinin Oğuz Atay'ın intihar eden bir arkadaşından (Ural) esinlenilerek oluşturulduğu bilinse de ben Selim Işık'ta da Turgut Özben'de de Oğuz Atay'ın karakter yansıması olduğunu düşünüyorum. Yoksa insan bu kadar derin psikolojik tahlil yapamazdı. Turgut Özben ve Olric'in diyaloglar zaten efsaneleşmiş diyaloglar.
Eser ünlü eleştirmen Berna Moran'ın da deyimiyle gerçekten Türk edebiyatında bir 'başkaldırı' niteliğinde.. Bu yaşa kadar ben kitap mı okumuşum dedim eser bitince. Hiç abartmıyorum ki siz okuyunca az bile söylediğimi fark edeceksiniz. Kitabı okurken o kadar güzel alıntılar vardı ki neredeyse her cümleyi yazacaktım. Ama favori alıntılarımdan bazıları şunlar diyebilirim:
"Seni tanımadan önce ağaçların çiçek açtığı ve yaprak döktüğü mevsimleri hep kaçırırdım.."
"Bir silgi gibi tükendim ben. Başkalarının yaptıklarını silmeye çalıştım: mürekkeple yazmışlar oysa. Ben, kurşunkalem silgisiydim. Azaldığımla kaldım.."
"...beni bir gün unutacaksan bir gün bırakıp gideceksen boşuna yorma derdi boş yere mağaramdan çıkarma beni alışkanlıklarımı özellikle yalnızlığa alışkanlığımı kaybettirme."
"Kötü bir resim asarım korkusuyla hiç resim asmadım; kötü yaşarım korkusuyla hiç yaşamadım."
Ve son olarak incelememe şu alıntı ile son veriyorum:
"Tanrı tutunamayanlardan rahmetini esirgemesin!"
