Sevmenin ve Sevilmenin İki Yüzü
Yazmak için üzerinden bir süre geçmesini bekledikten ve tüm düşüncelerim dibe çöktükten sonra sakin bir kafayla kaleme alıyorum bu incelemeyi. Öncelikle ilk heyecanımı atlattıktan sonra, Jane'e eskisi kadar kızgın veya kırgın olmadan yazıyorum.
Her ne kadar ilk okuduğumda feminist yanımla beni kızdıran taraflar olsa, kitabı zamanına göre değerlendirmediğimi fark ettiğimde düşüncelerim hafifledi. Nitekim, zamanında kadınların nasıl koşullar altında ve ne beklentilerle, erkek bireyin bir uzvuymuş gibi görüldüğü yıllarda, her ne kadar şu anki okumamla beni rahatsız etse de feminist bir kitap olduğunu inkar edemem. Zamanının ilk feminist başkaldırı romanlarından biri kabul edilmiş hatta. Şu an birçok noktada, bu aşamaları çoktan geçmiş olsak da, bu aşamaları geçmemiz için o adımları atanlardan biri olan yazara sonsuz şükranlarımı sunuyorum.
Herhangi bir ipucu vermeden önce, okumayanlar için, okurken arkadan kendileri için güzel bir Evgeny Grinko parçası açmalarını önermek isterim. Kitap sürecinde bana eşlik eden müziklerden en güzelleri bunlardı sanırım, özellikle "Jane Maryam" parçası, sanki hissiyat açısından Jane Eyre ile birleşmiş gibiydi ve beni bu ikili oldukça etkiledi.
Kitaptaki karakterlere biraz değinmem gerekirse, okurken en başından en sonuna kadar bir kadın yazarın kaleminden çıktığını çok naif bir hisle hissediyorsunuz. Charlotte Bronte, hayatta olsa tutup sarılmak isterdim. Nasıl bir çağrışım yaptı bilmiyorum ama bende sanki Sylvia Plath'ın henüz o çok üzülmemiş, ama kırgınlığa adım atmış zamanlarını hissettirdi ve aynı şekilde ona da sarılmak istedim. Bunun Jane Eyre karakterinden ziyade yazarın dili ve üslubu nedeniyle olduğunu söylemem gerek. Zira karakterin uslanmaz bir romantik olması, beni okurken en zorlayan şeylerden biriydi.
-- SPOILER ALERT --
Gelelim baş karakterimize. Çocukluğunu ve ilk gençlik yıllarını okurken bana 
Jane Austen karakterlerini anımsattığı için kendisiyle büyük bir bağ kursam da, Austen karakterlerinden çok büyük bir farkını söylemem gerek: Sonsuz inadı. Austen, yazdığı karakterlere genellikle daha sağlam bir duruş, daha metanetli düşünme, mantıksal yanlarını koruyabilme gibi yetiler bahşediyor. Fakat Jane Eyre, çocukluk yıllarından itibaren bu karakterlerden ayrılan ateşli bir ruh, sonuna kadar inat ettiği her neyse onun peşine düşecek bir asilik taşıyor. Bunun yıllar içinde törpülendiğini, karakterin düşüncelerinden ve konuşma tarzından anlıyor olsak da yine de o ruhun bir anda parladığı zamanları da görüyoruz. Yanına çok az şey alıp, onları da kaybederek Rochester köşkünden temelli ayrıldığı zaman gibi.
Rochester Köşkü'nün efendisi Edward ise tam anlamıyla bir kadın kaleminden çıkmış bir aşık erkek karakter. O coşkulu aşk söylemleri, ansızın değişen o ateşli ruh, egosunun baskın gelmesi ama anında hatasını kabullenebilir oluşu... Bunu bir genelleme yapmaktan ziyade, Edward karakteri özelinde; sanki bir kadın karaktermiş, o hissiyata sahip bir karaktermiş gibi ele alındığını söyleyebilirim zannımca. Nitekim o aşk itirafları sırasında durup, yazarın cinsiyetini bana söylememiş olsalardı, şu dakika bir kadın yazar olduğunu söyleyebilirdim, diye düşünmüştüm. Bundan bir önceki okuduğum aşk romanı olan 
Eugénie Grandet, nasıl bir erkek yazar elinden çıktığı çok belli olan bir aşk romanıysa, bu romanın da bir kadın yazar elinden çıktığı o kadar bariz.
Bunların yanı sıra Jane Eyre; her ne kadar mantıksız ve anlık davranışlarıyla, tamamen duygu selinde hareket etmesiyle beni satırların arasına elimi uzatıp durdurma isteği uyandırsa da, sevdiğim bir karakter olduğunu itiraf etmem gerek. Arkadaşım olsa yüksek ihtimal çok fazla kavga edebilir ve fikir ayrılığına düşebilirdim, ama iyi niyetliliği ve temiz kalpliliğiyle yeri daim kalırdı. Karakter için de bunu söyleyebilirim.
Keyifli okumalar dilerim.
Kitaplarla kalın.
·
41 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.