Memed sözlük anlamıyla yerde ve gökte övülen , Hz Muhammed isminin kısaltılmış halidir.Tarihte ilk akla çağ açıp çağ kapayan Fatih Sultan Mehmet gelirken, cihat ederken ölen erlerimiz hepsinin ortak adıdır Mehmed. Demem o ki kitabın ismin asla tesadüf seçilip konmadı.Menfaatlerin çatıştığı kişiler ona eşkiya dediler. Aslında ağalar eşkiya, fakirden alarak, sahibipsiz kalanın üstüne konarak zengin oldular. İngilizlerin Robin Hood'u varsa, bizim de İnce Memedimiz ince hareketlerle zenginden alarak fakire verdi. Öyle zalimlikler gördüler ki, demir olsalardı çürürlerdi, toprak olarak dayandılar. Bin kez öldüler ama sonuda dirilmeyi başardılar. İyiliğin mücadelesi her zaman kötülüğün karşında zor olmuş ama kazanan elbette iyilik olacaktır. Belki bu dünyada olmadığı yerde ahirette mutlaka olacaktır. O yüzden eşkiya bu dünyaya hükümdar olmaz.
Otuz iki yıllık zaman diliminde Çukurova'nın insan ilişkileri sosyal ve kültürel yapının içerikleri anlatılır.Doğasının tasvirleri ile sizi büyüleyen manzaralar çiziyor.
Yaşar Kemal son düzlükte İnce Memed ve atını erişilmez bir güç, varlığına her zaman şükür, yokluğunda hep bir hüzün olan masalsı bir kahramana dönüştürmüş. Anadolu'ya has motiflerin kullanarak mitolojik bir masal tadı bırakıyor belleklerde.
Kısaca konusuna gelecek olursak;
İnce Memed eşkiya olmayı bırakıp, at sırtında, eli silahlı , dağlarda yazın sıcağında, kışın ayazında o mağara senin bu dere yatağı benim ,her an bir kurşun atımlık hayat yaşamayı toprağa gömmeye karar verdi sevdiği kadın Seyran ile portakal bahçesi içinde beyaz badanalı bir evde sıradan ve huzurlu bir hayat yaşamak ister.Her şey hayalinin ötesinde kısa sürede çok güzel gerçekleşir.Hayat bu illaki oyun bozulacak, özellikle güzel olanı bozmak hayatın temel kuralıdır.Bizim adaleti kendi içinde kurduğu terzi ile dağından İnce Memed burada rahat durmaz elini yine kan emici bir ağanın kanı ile kirletir.Yine Toros dağlarını mesken tutmaya başlar...Yani İnce Memed'in hikayesinde sadece kötülerin adı değişiyor ama iyiliğin adı hep İnce Memed ve ona inanlar olarak devam ediyor.
Kesinlikle okunması gereken bir destan...
