Hocam, insan ölünce ruh nereye gidiyor? Biz Balkan, Ana dolu ve Kafkasya Türkleri arasında bazı tespitler yaptık. Ruh in sanın neresinden ve nasıl çıkıyor? Ruhun iyi ve kötü insanın be denini terk edişi aynı mı?
"Ölüm nefesin kesilmesidir. Ruh da ağızdan çıkıyormuş. Kötü insanın ruhunun kıçından çıktığına inanılır. Ruh vücuttan kuş biçimine girerek çıkarmış. İyi insanını ruhu iyi bir kuş biçi minde, kötü insanın ruhu ise kötü kuş biçiminde vücudu terke dermiş. Bütün ruhlar batıya giderler. Büyük ulu ruhlar, büyük kuşlar turna gibi olurmuş. Döndükten sonra mezarlıkta dolaşır ve mezarları sayarlarmış. İnanca göre ne kadar mezar var ise, o kadar turnaların yavruları olurmuş".
Böylece ölen insanın ruhu turna yavrusu olarak tekrar bu dünyaya dönüyor, diyebilir miyiz?
"Büyük kuş, turna ölünce O'nun ruhun daha küçük kuşa geçer. O ölünce başka daha küçük bir kuşa geçiyor. En sonunda cennete gidiyormuş. Böylece bu süreç içerisinde bölünerek küçülüyor ve arınıyor".
Nefesin kesilmesi, nefesin sayılı olduğu, bütün insanların ömürleri nispetinde belirli nefeslerinin olduğu, ecel gelince insanın aldığı nefesi dahi veremeyebileceği inancı Anadolu' da da vardır. "Nafile nefes tüketme" denilirken sadece "boşa çene çal ma" denilmiş olmaz. Ayna zamanda sayısı mahdut olan nefesin israf edilmemesi de istenilmiş olunur ..
Ayrıca ruhun bir kuş gibi uçarak vücudu terkettiği, bazan sinek veya kelebek şekline girdiği, iyi insanlarda bu kuşun hemen uçup gittiği kötü insanların ki bedeni terk ederken acı verdiği gibi inançlar, Balkan ve Anadolu Türklüğünde de vardır.
- Hocam, giderek farklı kuş donlarına giren ve küçülen ruhun kefaletini ödediği, borcunu verdiği şeklinde bir açıklama yapılabilir mi?
- Peki en sonunda bu ruh nereye gidiyor? Cennet veya cehenneme mi gidiyor?
- "Ruhun da ölüyor bir yere gitmiyor"