Devletler ve toplumlar durağan organizasyonlar değildir. Devamlı olarak iletişim halinde oldukları dünyadan etkilenir ve çoğunlukla geriye doğru değil ileriye doğru bir gelişim gösterirler. Osmanlı'ya Bakmak kitabında İstanbul'un fethinden başlayarak, harf inkılabına kadar Osmanlı yönetiminin ve toplumun içinde bulunduğu çağa nasıl ayak