Ziya Gökalp’e göre
Batı medeniyetine intisap etmeliyiz. Çünkü Doğu da Batının kardeşi. Akdeniz medeniyetinin doğurduğu iki farklı medeniyettir.
Doğu medeniyetini islam sanmak doğru değildir. Türklerin doğu medeniyetine gelmesi ile islama girmeleri aynı olduğu için karıştırılır.
Medeniyeti düşünce sistemleri ve kurumlar oluşturur. Sosyolojiye göre muhtelif din ve kültürlerin ortak kurumlarda bulunmaları normaldir. Bu sebeple diyebiliriz ki ayrı din ve kültüre müntesip insanların medeniyeti bir olabilir. Önemli olan dini ve kültürü muhafaza etmek. Türk milleti bunları koruduğu takdirde batı medeniyetine dahil olmalıdır.
Özetle toplum inancının formülü şu olmalıdır. “ Türk milletindenim, İslam ümmetindenim, Batı medeniyyetindenim.”