Nietzsche Felsefesi'nin Dönemleri
Nietzsche'nin felsefesi geleneksel olarak üç döneme ayrılmıştır. İlk dönem Tragedya'nın Doğuşu ve Zamana Aykırı Bakışlar'ı içerir; ikinci dönem üç büyük aforizma kitabını (İnsanca Pek İnsanca, Putların Alacakaranlığı ve Şen Bilim) ve son bölüm İşte Böyle Dedi Zerdüşt'ten Nietzsche'nin bilinçli hayatının sonuna kadar olan süreci kapsar. Bu üçe ayırma esasen özgür tin felsefesini parantez içine almaya, "pozitivist" denen evrenin önemini minimize etmeye ve birinci ve üçüncü safha arasında devamlılık kurmaya yarayan -mesela Tragedya'nın Doğuşu ve İşte Böyle Dedi Zerdüşt arasında veya Nietzscheci güç istenci ile Schopenhauercı yaşam istenci arasında - bu üçlü ayırım savunulur gibi değildir. Nietzsche gençlik defterlerinin içinde yazan ilk felsefi düşünceleri ile İnsanca, Pek İnsanca'nın özgür tinin felsefesi arasındaki devamlılığın altını bizzat çizer. Dolayısıyla, aslında Wagnerci dönemi Nietzsche'nin felsefesinin evriminde ayrı bir safhadır. Bunun bir başka kanıtı da şudur: Nietzsche'nin Tragedyanın Doğuşu'nda yorumculuğunu üstlendiği projeye, yani Wagneryen Alman kültürünün mitsel temellendirilmesi projesine dair tereddüt ve ağır muğlaklıkları en Wagnerci döneminde bile metinlerinden eksik olmaz. Örneğin, üniversite dersi serisi şeklinde somutlaşan Platon öncesi filozoflar üzerine düşüncelerinde ve Yunanlıların Trajik Çağında Felsefe üzerine yazdığı yazıda durum budur. Bu yazılar Wagnerci dönem içinde bile, sanatın birleştirici, mitsel kuvveti ile felsefenin ayrıştırıcı analitik zihniyeti arasında çözülmeyen bir gerginlik oluşturur. O zaman görürüz ki, Nietzsche'nin felsefesi, Schopenhauer'ın himayesinde ve Wagner'in yanında, Tragedya'nın Doğuşu'nun sanat metafiziğiyle değil de, Demokritos'a övgüsüyle, erekbilime karşı bir deneme taslağı ve Schopenhauer metafiziğinin acımasız bir eleştirisiyle başlar.
Sayfa 54 - Türkiye İş Bankası Kültür YayınlarıKitabı okudu
·
41 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.