“…Ben iyi bir Hegelciyim. Eğer iyi bir teoriniz varsa gerçeği unutun.”
Hegel ile Marx arasındaki farklar ve ortak noktalar
1-Felsefi Yaklaşım:
-Hegel, idealist bir perspektiften gelir ve gerçekliği tarihsel süreç içinde gelişen bir ruh veya bilinç olarak görür.
-Marx ise materyalist bir bakış açısına sahiptir ve gerçekliği maddi şartlar, ekonomik ilişkiler ve sınıf çatışmaları temelinde açıklar.
2-Diyalektik Yaklaşım:
-Hegel, diyalektik düşünceyi merkeze alır ve tez-antitez-sentez süreciyle tarihsel gelişimi açıklar.
-Marx, Hegel'in diyalektiğini alır ancak onu materyalist bir çerçevede yorumlar ve sınıf mücadelesini temel alarak tarihsel değişimi inceler.
3-Tarih ve İlerleme Anlayışı:
-Hegel, tarihin ruhun kendini gerçekleştirdiği bir süreç olduğunu öne sürer ve tarihsel ilerlemenin zihinsel bir süreç olduğunu savunur.
-Marx, tarihin maddi koşulların ve sınıf mücadelesinin sonucu olduğunu savunur ve toplumsal değişimin sınıf çatışmaları yoluyla gerçekleştiğini öne sürer.
4-Toplumsal Sınıf Anlayışı:
-Hegel'in toplum teorisi, bireyin devlet içindeki rolünü merkeze alır ve herkesin sosyal düzeni içindeki yerini kabul etmesini ister.
-Marx ise toplumu sınıflar arası çatışmaların ve ekonomik yapıların belirlediği bir sistem olarak görür ve burjuvazi ile proletaryanın çatışmasını vurgular.
5-Devlet Anlayışı:
-Hegel'e göre devlet, toplumsal uyumun ve tarihsel gelişmenin bir ifadesidir ve idealleştirilmiş bir devleti savunur.
-Marx ise devleti, egemen sınıfın baskı aracı olarak görür ve sınıf farklarının ortadan kaldırılması gerektiğini savunur.
ORTAK NOKTALAR:
1-Diyalektik Yöntem:
Hem Hegel hem de Marx, diyalektik yöntemi kullanarak düşüncelerini ve teorilerini geliştirmişlerdir. Her ikisi de tez-antitez-sentez gibi diyalektik süreçleri kullanarak fenomenleri açıklamaya çalışmışlardır.
2-Tarihsel Gelişim ve İlerleme:
Her ikisi de tarihin bir ilerleme süreci olduğunu savunmuşlardır. Hegel, ruhsal evrimin sonucunda gerçekleşen bir tarihsel ilerleme görüşünü benimsemiştir, Marx ise tarihin sınıf mücadelesinin sonucunda ilerlediğini öne sürmüştür.
3-Toplum ve Birey İlişkisi:
Hem Hegel hem de Marx, toplumun birey üzerinde belirleyici bir etkiye sahip olduğunu ve bireyin toplum içinde şekillendiğini savunmuşlardır. Ancak bu konudaki yaklaşımları farklıdır; Hegel, bireyin toplum içinde özgürleştiğini savunurken, Marx, bireyin toplumsal yapılar tarafından belirlendiğini öne sürer.
4-Felsefe ve Politika Bağlantısı:
Her ikisi de felsefenin politik ve toplumsal gerçekliği anlamak için önemli olduğunu düşünmüşlerdir. Ancak felsefenin rolü konusunda farklı görüşlere sahiptirler; Hegel, felsefenin gerçekliği anlamak için yeterli olduğunu savunurken, Marx, felsefenin pratiğe dönüştürülmesi gerektiğini düşünmüştür.
DİYALEKTİK GÖRÜŞLERİ:
-Hegel, diyalektiği, zihinsel süreçlerin ve tarihsel gelişimin temel bir özelliği olarak kabul eder.
Onun diyalektik anlayışı, tez-antitez-sentez sürecini vurgular. Bu süreçte bir tez (bir fikir veya durum) ortaya çıkar, buna zıt olan antitez onunla karşılaşır ve bu çatışma sonucunda yeni bir sentez ortaya çıkar. Bu süreç, tarihsel değişimin motoru olarak görülür.
-Marx, Hegel'in idealist diyalektiğini alır ve onu materyalist bir temele oturtur.
Ona göre, diyalektik materyalizm, toplumsal ve ekonomik ilişkilerin çatışmaları ve değişimleri temel alır. Marx, diyalektiği, maddi koşulların belirlediği toplumsal ilişkilerin bir sonucu olarak görür.
Marx, toplumun temelini oluşturan ekonomik yapıların gelişimindeki çatışmaları ve bu çatışmaların sonucunda ortaya çıkan sınıf mücadelesini vurgular.
Bu bağlamda, Hegel'in diyalektiği zihinsel süreçlerin gelişimini açıklamak için kullanırken, Marx diyalektiği, toplumsal ve ekonomik yapıların maddi gerçekliği içindeki değişimleri anlamak için kullanır. Bu, her iki filozofun da farklı materyalist perspektiflerden yola çıkarak diyalektiği ele almalarına neden olur.
·
1 artı 1'leme
·20 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.