Hayvanların birbirlerine söylediklerini anlayabilen bu çiftçi ne konuştuklarını dinlemek için her akşam çiftlikte do laşır. Bir akşam öküz işinin ne kadar ağır olduğuyla ilgili eşeğe yakınmaktadır: Her gün sabahtan akşama saban çeki yorum. Hava ne kadar sıcak olursa olsun, bacaklarım ne ka dar ağrırsa ağrısın, boyunduruk canımı ne kadar acıtırsa acıt sın gene de çalışmak zorundayım. Oysa senin çok boş za manın var. Sırtında rengarenk bir battaniye efendimizigitmek istediği yere götürmekten başka iş yapmazsın. O bir yere gitmezse sen de dinlenir, bütün gün otlanır durursun.'
Eşek, çiftesinin pek çetin olmasına karşın, iyi bir yaratık tı; öküze acıdı. 'Dostum,' dedi, 'sen çok çalışıyorsun, işini azaltmak için sana yardım etmek isterim. Onun için sana bir gün dinlenmenin yolunu göstereyim. Sabah köle seni alma ya geldiği zaman yere yat ve öyle çok böğür ki efendine hasta olduğunu, çalışamayacağını söylesin.'
Öküzün, eşeğin bu öğüdünü uygulaması üzerine üzeri ne ertesi sabah köle çiftliğe dönüp öküzün hasta olduğunu sabanı çekemeyeceğini söyledi.
"'Öyleyse' dedi çiftçi, 'eşeği sabana koş; toprağın sürül mesi gerek.'"
Arkadaşına yardım etmekten başka amacı olmayan eşek bütün gün boyunca öküzün işini yaptı. Akşam olup da sa handan kurtulduğunda yüreğinin acıdığını hissediyor, ba cakları ağrıyor ve boyunduruğun boynuna sürtünmesiyle açılan yara canını acıtıyordu.
Çiftçi konuşulanlan dinlemek için gene dolaşmaya çık mıştı.
İlk konuşan öküz oldu. 'Sen iyi bir dostsun. Bana verdi ğin öğüt sayesinde bütün gün yan gelip yattım.'
"'Ve ben,' diye öfkeyle patladı eşek, 'bir arkadaşa yardmı etmek üzere yola çıkan ama, onun yerine onun işini yap mak zorunda kalan her iyi yürekli canlının düşeceği durum da kaldım. Bundan böyle kendi sabanını kendin çek; efen dinin kölesine gene hastalanırsan kasabı getirmesini söyle diğini işittim. Keşke getirse, çok isterdim.' Ondan sonra bir daha hiç konuşmadılar - dostlukları sona erdi. Bu öyküden bir ders çıkartabilir misin, Rodan?"
"Güzel bir öykü," diye karşılık verdi Rodan, "ama çıkar tacak bir ders bulamıyorum."
"Ben de öyle düşünmüştüm. Ama çıkartacak bir ders var.
O da şu: Bir dostuna yardım etmek istersen bunu öyle yap ki onun yükü senin üstüne binmesin."