Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

Gönderi

412 syf.
9/10 puan verdi
·
Beğendi
gerçekçi, orijinal, şaşırtıcı
çok gerçekçi bir bakış açısı var. Ancak dini ve manevi konularda ön yargılı buldum. İlgimi çeken kısımları not almıştım. - 19: insan kelimesi gerçekte homo cinsine mensup bir hayvan anlamına gelir. Homo sapiens dışında pek çok tür mevcuttur. - 20: Homo neandertalensis, Homo erectus, Homo soloensis, Homo denisova, Homo rudolfensis, Homo ergaster - 21: 10 bin yıl öncesine kadar dünya aynı anda pekçok insan türüne ev sahipliği yapmıştır. 100 bin yıl önceki dünya en az 6 değişik insan türüne ev sahipliği yapmaktaydı. - 22: hayvan krallığında, neden Homo cinsine bu kadar büyük düşünme makineleri üretebilmiş tek cins? - 23: İnsanlık geniş görüş açısının ve becerikli ellerinin bedelini sırt ağrıları ve boyun tutulmalarıyla ödedi. - Elbette böylelikle diğer hayvanlara kıyasla insanlar, pek çok hayati öneme sahip sistemleri henüz tam olarak gelişmemişken erken doğar hale geldi - bin insanı büyütmek için bütün bir kabileye ihtiyaç vardır. - 25: insan tepeye o kadar hızlı çıktı ki, ekosistemi gerekli ayarlamayı yapacak vakti olmadı, ve buna ek olarak insanlar da bu değişime ayak uyduramadı. - Şenpanzele3 günde 5 saatlerini çiğ besinleri çiğnemeye harcarken, insanları pişmiş besinleri yemeleri için 1 saat yeterli oluyordu. - 26: İnsanlar ateşi kullanmayı öğrenince hem itaatkar hem de potansiyel olarak sınırsız bir güce kavuşmuş oldular. - 37: Kurgular hakkında konuşabilme becerisi, Sapiens dilinin en özgün yanıdır. - 38: Sapiens ise sonsuz sayıda yabancıyla çok esnek bir şekilde işbirliği yapabilir - Diğer erkek ve dişi bireyler, alfa erkeğe itaatlerini önünde eğilerek ve sesler çıkararak gösterirler, tıpkı kralın önünde eğilen insanlar gibi. - Alfa erkeği genellikle bu pozisyonu sadece fiziksel olarak güçlü olduğu için değil, daha geniş ve istikrarlı bir destekçi ağı olduğu için kazanır. - 39: Zoologlar sadece birkaç kez 100 kişiden daha büyük gruplar gözlemlemiştir. (maymunlar arasında) - 40: Ortak bir mite inanan çok sayıda yabancı, başarılı işbirliği yapabilirler. - 42: Peugeot bizim kolektif hayal gücümüzün ürünüdür. - 43: Onların hayal günümüzde yaşadığını unuttuk - Kendi adını verdiği şirket, kendisinden bağımsız bir varlıktı artık. - Şirket milyonlarca frank borç alıp iflas ederse Armand Peugeot yatırımcılarına tek bir frank bile borçlu değildir. - Tüm olay hikayeler anlatmanın ve insanların bu hikayelere inanmasını sağlamanın etrafında gelişti. - 44: Fransız yasa yapıcılara göre, sertifikalı bir avukat tüm gerekli prosedürleri ve ritüelleri uyguladığında, gerekli tüm yeminleri ve sözleri güzelce süslenmiş bir kağıda yazdığında ve dokümanın altına kendi şatafatlı imzasını attığında, hokus pokus, yeni bir şirket kurulmuş olur. - 45: Yalandan farklı olarak, hayali gerçeklik, herkesin inandığı bir şeydir ve bu ortak inanç sürdüğü sürece hayali gerçeklik dünyada belşi bir güce - 1789'da Fransız nüfusu, neredeyse 1 gecede kralların tanrısal gücü mitine inanmayı bırakıp halkın egemenliği mitine inanmaya başladı. - Bu da, genetik evrim sürecindeki trafik sıkışıklıklarını aşarak hızlı ilerleyebilir bir kültürel evrimin yolunu açmıştır - 46: bonobolar ise dişiler arası ittifak tarafından yönetilen daha eşitlikçi gruplar halinde yaşarlar. Dişi şempanzeler bonobo akrabalarından ders çıkarıp feminist bir devrim gerçekleştirmezler. Bu tür çarpıcı değişiklikler yalnızca şempanzelerin DNA'sı değiştiğinde meydana gelebilir - Homo erectus diğer başka genetik farklılıklar geçirmedikçe, taştan yapılma aletleri aynı kaldı. Tam 2 milyon yıl boyunca! - 48: sapiens ten başka hiçbir hayvan ticaret - 63: eski avcı toplayıcıların açlık veya yetersiz beslenme sıkıntısını kendinden sonra gelen köylülerden daha az çektiklerini, ayrıca genellikle daha sağlıklı ve daha uzun boylu olduklarını - 78: tarihsel kayıtlar homo sapiensin bir ekolojik seri katil olduğunu gösteriyor - 84: demirden aletleri icat etmeden çok önce gezegendeki büyük hayvanların yarısını yok etmişti - 91: tarım devrimi yeni ve kolay bir yaşam biçimi sağlamaktan ziyade, çiftçilere genellikle avcı toplayıcılarınkinden daha zor ve daha az tatmin edici bir yaşam oluşturdu - 91: tarım devrimi insanlığın elindeki toplam gıda miktarını kesin olarak artırdı Ancak daha iyi bir beslenme veya daha çok keyifli zaman yaratmadı - 93: Biz buğdayı evcilleştirmedik buğday bizi evcilleştirdi - 99: tarihin en kesin yasalarından biri de şudur lüksler zamanla ihtiyaç haline gelir ve yeni zorunluluklar ortaya çıkarır - 107: tarihte hep görüldüğü gibi kolektif güçteki artışın ve görünürde bir başarının, birey boyutunda nasıl çile anlamına geldiğini daha yakından inceleyeceğiz. - 110: tarımın ilk ortaya çıkışından itibaren gelecekle ilgili kaygılar insan zihnini en çok meşgul eden şeylerden oldu. - 111: heryerde ortaya çıkan yöneticiler ve seçkinler, köylülerin emeğiyle ürettiği fazla gıda yla beslenip, çiftçileri de zar zor hayatta kalabildikleri bir yaşama mahkum ettiler. - tarih çok az insanın "yaptığı", geri kalanını da tarla sürdüğü veya su taşıdığı bir şeydir. - 113: tarım devrimi yeni kalabalık şehirler ve başarılı imparatorluklar yaratma fırsatını ortaya çıkarınca insanlar büyük tanrılar, anlatanlar ve anonim ortaklıklar hakkında hikayeler icat ederek ihtiyaç duyulan toplumsal bağları sağladı - MÖ 7000'de o sıralar muhtemelen dünyadaki en büyük yerleşim olan Anadolu'daki Çatal Höyük'te 5 ile 10 bin arasında insan yaşıyordu. - MÖ 2250'de Büyük Sargun ilk büyük imparatorluk olan Akkad İmparatorluğunu kurdu. - 117: bu iki Metin bizi çok açık bir ikileme sürükler hem Hammurabi Kanunları hem de Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi, Evrensel ve ebedi Adalet ilkelerini özetlediğini öne sürer - 118: biyoloji bilimine göre ortada bu insanlara bir şeyler bahşeden bir yaratıcı falan da yoktur - 123: insanların en kişisel istekleri sandıkları bile genelde hayali düzen tarafından programlanmıştır - 124: bugün insanlar yurt dışına gitmek için ciddi miktarda para harcıyor çünkü hepsi romantik tüketicilik akımının gerçek inananları romantiklik bize kendi potansiyelimizi en üst seviyede gerçekleştirebilmek için olabildiğince fazla deneyimimiz olması gerektiğini söyler - 124: tekrar tekrar, Yeni bir deneyimin nasıl birinin gözlerini açtığını ve yaşamını değiştirdiğini anlatan romantik mitleri dinleyip dururuz - 124: Eski Mısır'da zengin bir adam asla ilişki problemini karısını babil'e tatile götürerek çözmeyi düşünmezdi Bunun yerine karısına hep istediği şaşaalı bir mezar yaptırırdı - 126: Dolayısıyla mevcut bir hayali düzeni değiştirmek için alternatif hayali düzene inanmamız gerekir. - 132: milattan önce 3500 ile 3000 yılları arasında adlarını bilmediğimiz bazı sümerli dehalar bilgileri beyinleri dışında bir yerde tutmak ve işlemek için, özellikle de büyük miktarda matematiksel veri için uygun bir sistem icat ettiler. - Sümerler tarafından yaratılmış bu veri işleme sistemine yazı diyoruz - 131: tarihteki ilk metinler Felsefi bir düşünce şiir efsane yasa Hatta Savaş zaferinden bile değil vergi ödemelerinden borç birikiminden ve mülkiyet sahipliğinden bahseden sıkıcı ekonomik belgelerdir - 141: Bununla birlikte, Tüm hayali düzenin kurgusal kökenlerini yoksayarak kendilerini doğal ve kaçınılmaz olarak anlatmaları tarihin değişmeyen en temel kurallarından biridir - 142: modern batılılar, ırk hiyerarşisi fikri ile dalga geçmek üzere eğitilirler Nokta Ancak zenginlerin ve diğerlerinden ayrı ve daha lüks mahallelerde yaşamalarını yine ayrı ve daha prestijli okullarda okumalarını ve diğerlerinden farklı olarak daha iyi donatılmış hastanelerde tedavi görmelerini öngören zengin fakir arasındaki Hiyerarşi ise pek çok Amerikalı ve Avrupalıya ve gayet normal gelmektedir - 147: ilahiyatçılar, Afrikalıların Ham'ın soyundan geldiğini ve babasının Nuh'un Ham'ı çocuklarını köle yaparak lanetlediğini anlatırlar - buradaki önemli noktalardan biri, Tarihte ilk defa kölelik uygulayan toplumların köleliği gönüllü olarak kaldırmasıdır - 149: 1958'de Mississippi Üniversitesi'ne başvuran on King adındaki siyahi bir öğrenci, zorla akıl hastanesine kapatılmıştı duruşmayı yöneten yargıç, bir siyahinin Mississippi Üniversitesi'nden kabul edileceğini düşünmesinin çılgınlık olduğuna hükmetti - 151: eski ya hiç şöyle buyurur: " bir adam nişanlı olmayan bir bakireyle karşılaşır, onu ele geçirip onunla yatarsa ve bu kişiler bulunursa, kadınla yatan adam kadının babasına 50 şeker değerinde Gümüş vermelidir, Böylelikle kadın onun karısı olur." - 153: kültür genellikle sadece doğal olmayan şeyleri yasakladığını ileri sürer, ama biyolojik bir perspektiften bakınca her şey doğaldır. Mümkün olan her şey, tanım gereği doğaldır. Gerçekten doğal olmayan, Doğa yasalarına aykırı bir tavır zaten ayakta kalamaz, Bu yüzden de yasaklanmasına gerek yoktur. Hiçbir kültür, insanların fotosentez yapmasını, kadınların Işık hızından daha hızlı koşmasını veya negatif yüklü elektronların birbirine doğru çekilmesini yasaklamaya kalkmamıştır - 154: Seks en başta üretmek, flörtleşmeyse olası bir partnerin vücut sağlığını anlayabilmek için bir ritüel olarak gelişmiştir. - Örneğin şempanzeler, seksi siyasi ittifakları sağlamlaştırmak, yakınlık kurmak ve gerginlikler azaltmak için kullanırlar. Bu doğal değil mi yani? - 160: Kadınlar genellikle açlığa, hastalığa ve yorgunluğa erkeklerden daha dayanıklıdır - 161: şempanzelerde bile, Alper kekler bu pozisyonu anlamsız şiddet göstererek değil, Diğer erkek ve dişilerle istikrarlı ittifaklar kurarak elde ederler. - 164: bağımlı dişilerle rekabetçi Erkekler arasındaki dinamikler, filler ve bonabo şempanzeleri gibi pek çok hayvan türünde anaerkil bir toplumsal yapıya yol açar. - 165: Eğer Ataerkil sistem biyolojik olgular yerine temelsiz miktar üzerine kuruluysa ( Tıpkı Bugün kanıtlamakta olduğu gibi), Bu sistemin istikrarını ve evrenselliğini nasıl açıklayabiliriz? - 169: Böylelikle, milyonlarca yabancının etkili biçimde işbirliği yapmasını sağlayan yapay içgüdüler yaratmış olurlar. Bu yapay içgüdüler ağına kültür denir. - 176: 1492'de Amerika'da at yoktu. - 177: Herkes, en azından potansiyel olarak "bizdik artık, "onlar" yoktu. - 179: Kafir Hristiyanlara karşı Cihad çağrısı yapan müslüman yöneticiler bile üzerinde İsa ve bakire Meryem'in olduğu paraları içeren vergileri toplamaktan hoşnutlardı - 181: bazı toplumlar bu durumu Merkezi bir takas sistemi geliştirerek çözdüler bu sistemde çiftçilerin ve zanaatkarların Ürünleri toplanarak ürünler ihtiyacı olanlara dağıtılırdı. Bu tür bir deneyin en büyük ölçekli ve en ünlüsü Sovyetler Birliğinde denendi ve fiyasko ile sonuçlandı. "herkes yeteneğine göre çalışacak ve ihtiyacına göre ürün alacak " Fikri pratikte " herkes olabildiğince az çalışacak ve eline geçirebildiği kadar fazlasını alacak " fikrine dönüşmüştü - 182: paranın icadı teknolojik Bir dönüm noktası değil zihinsel bir devrimdi. Bu Devrim, sadece insanların ortak Hayal gücünde yaşayan bir gerçekliğin yaratılmasında gizliydi. - 183: Herkes her an para ister çünkü geri kalan herkeste her an para istemektedir - 184: para İşte bu problemleri çözer, para sayesinde Çiftçi bütün birikimli birkaç çuval deniz kabuğu karşılığında satar ve bunu da yanında kolaylıkla taşıyabilir. - deniz kabukları ve doların sadece hayal gücümüzde belli bir değeri vardır - Güven tüm para türlerinin hammaddesidir - 185: para şu ana kadar yaratılmış en Evrensel ve en etkili karşılıklı güven sistemidir - 188: Roma imparatorunun portresine kadar taklit ettiler! Denarius tüm madeni paralar için kullanılan bir isme dönüştü ve halifeler de bunu Arapçaya çevirerek dinarı bastılar. Dinar hala Ürdün, Irak, Sırbistan, Makedonya, Tunus ve pek çok Başka ülkenin resmi para birimidir. - 190: Para sayesinde birbirini hiç tanımayan ve güvenmeyen insanlar etkin işbirlikleri yapabilirler. - 200: Geleneksel Çin siyasi teorisine göre Cennet (Tian) dünyadaki tüm meşru otoritenin kaynağıdır. - 212: Dinin kritik önümdeki tarihsel rolü, bu kırılgan yapılara adeta insanüstü bir meşruiyet vermesidir. - 217: katolikler bu inancı yeterli bulmazlar cennete girmek için inananların kiliseye gitmeleri ve sevap işlemeleri de gerektiğini düşünürler. Protestanlar reddettikleri bu inancın tanrının büyüklüğünü ve sevgisini aşağıladığını ileri sürerler. - 220: Çoğu kişi tektanrı fikrini tam olarak sindirmekte zorlandı, bunlar dünyayı "biz" ve "onlar" olarak anlamaya ve evrenin tek üstün gücünü kendi dünyevi ihtiyaçları için fazla uzak ve yabancı görmeye devam ettiler. Tekrarını dinler, Diğer tanrıları büyük bir tantana tantana ile sahneden indirdi, Fakat sonradan bunları arka kapıdan geri aldılar nokta Örneğin Hristiyanlık kendi azizler panteonunu ve bunlar Çok tanrılı dönemin panteonundan pek de farklı değildi - 221: eğer Tanrı birinin kendi iradesiyle kötüyü seçeceğini ve bu yüzden de cehennemde sonsuz işkencelerle cezalandırılacağını önceden biliyorsa, onu neden yaratır Tek tanrılı dinlerin kötülük problemi ile baş ederken zorlandıkları kesin olan şeydir - 222: dualist görüşün de kendi zorlukları vardır kötülük problemin problemine çok basit bir açıklama getirmekle birlikte düzen problemi ile baş edememektedir - bu bulmacayı çözmenin bir tek mantıklı yolu vardır. Tek ve her şeye gücü yeten Kadiri mutlak bir tanrının olduğunu ve bu tanrının da kötü olduğunu iddia etmek doğal olarak tarihte kimse böyle bir inancı iddia etmeye cesaret edememiştir. (iyiyi kötüyü hümanist perspektiften değerlendirdiğinden saçma, iyiyi kötüyü nasıl belirliyorsun) - Zerdüştler dünyayı iyi Tanrı Ahura Mazda ile kötü Tanrı Ehrimen arasında geçen kozmik bir savaş olarak görür - 223: Ayrıca bugün tek tanrıcılık olarak adlandırdığımız sistemin bazı en temel fikirleri Aslında köken ve anlayış olarak düalisttir -
Hayvanlardan Tanrılara: Sapiens
Hayvanlardan Tanrılara: SapiensYuval Noah Harari · Kolektif Kitap · 201936,4bin okunma
·
186 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.