Aristoteles'in Hocası Platon'un Sanata bakışı, yorumda
Felsefesinin geri kalan kısımlarında, örneğin varlık ve bilgi felsefesinde, ruh öğretisi ve siyaset felsefesinde olduğu gibi sanat felsefesinde de Aristoteles bazı noktalarda hocasından önemli ölçüde ayrılmakta ve kendi dehasını oluşturan özel ve kalıcı değeri olan bazı görüşlere sahip bulunmaktadır.
*****
Sayfa 371 - İstanbul Bilgi Üniversitesi YayınlarıKitabı okudu
·
393 görüntüleme
Platon'a göre sanat hiçbir ciddi bilgi değerine sahip değildir.
Bize dünya, gerçek, varlık hakkında hiçbir işe yarar bilgi vermez.
Tersine bazı örneklerinde özellikle gerçekten uzaklaştırıcı, doğrudan saptırıcı bir özelliğe sahiptir.
Gerçi Platon'un Şölen diyalogunda güzel ve güzele karşı duyulan sevgi, aşk aracılığıyla idealar dünyasıyla doğrudan temasa geçilebileceği ve bu sayede eşyanın derin bilgisine erişilebileceği yönünde çok önemli bir düşünce vardır. Buna dayanarak ve sanatın konusunun güzel olan olduğunu, sanatçının işlevinin ise nesnelerde güzeli görme, ortaya koyma veya yaratma olduğunu gözönüne alırsak, Platon'un sanata sahip olabileceği bilgi değeri bakımından daha olumlu bir gözle bakması gerektiğini düşünebiliriz.
Ancak Platon'un bu görüşünü dile getirdiği bölümde sözkonusu güzel aracılığıyla mistik bilgiye erişme sürecinde sanata herhangi bir özel yer vermediğini görmekteyiz.
Çünkü Platon'un bu pasajdaki ana kavramı, daha önce bu konuya ayırdığımız bölümde geniş olarak üzerinde durduğumuz gibi, sevgi veya aşktır ve ona göre bunların da temelinde ölümsüzlük arzusu vardır.
Sadece insan değil bütün canlılar bilinçsiz olarak ölümsüzlük peşindedirler. Ölümsüzlük arzusu bütün varlıkları yaratmaya zorlamaktadır.
Fiziksel aşk aracılığıyla üremek bu ölümsüzlük arzusunun bir türü; ruhsal, manevi eylemler veya eserlerin yaratımı ise onun bir başka türüdür. Bu bağlamda Homeros ve Hesiodos'un yarattıkları şiirlerle, Salon'un yasaları arasında herhangi bir fark yoktur.
Bilim yapmanın kendisi ise böyle bir aşkın ve yaratım arzusunun daha üstün bir türüdür.
Sonuç olarak Platon güzel aracılığıyla yaratma sürecinde sanata herhangi bir özel yer vermediği gibi sanatın güzel aracılığıyla gerçeğin bilgisine erişme işlevine de herhangi bir değer yüklememektedir. S.374
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.