SAMOA’DA ERGEN OLMAK İçinde bulunduğumuz kültürün bizi şekillendirdiği, farklı değer yargılarınınfarklı toplumlar oluşturduğu aşikar. Kitapda Mead 1926, 1928 yılları arasındaki Samoa’yı anlatıyor ve iki toplumu özellikle de ergenlik problemleri açısından karşılaştırıyor. Batı toplumlarında ergenlik yaşına gelmiş gençlerin pek çok seçenekle karşılaşmasının bir bunalım yarattığını, doğum ölüm ve cinselliklle ilgili tabuların da bunu desteklediği sonucuna ulaşıyor. Kitabın 1930’larda basılmasından itibaren Amerikan toplumu üzerinde açık etkileri oluyor. Bu deneyim üzerinden özellikle cinsel serbestlik, anne babanın kişi için öneminin ve ailenin birey hayatındaki yerinin azalmasının, ergenlik bunalımıyla hiç bir alakası olmadığını anlamış olduk. Aradan geçen onca yıldan sonra tüm bu konulardaki değişiklikler oldu ama ergenlik bunalımı yerini koruyor. Mead’ın toplum mühendisliği toplumdaki yaraların sarılmasına yardım etmek yerine, yaraların daha da artıp kronikleşmesine dayanak oluşturdu. Aşkın ve sadakatin önemli olmadığı, boşanmaların iki tarafı da yıpratmadığı Samoa. Batı medeniyetinden çok daha farklı yaşayan küçük ve neşeli Samoa. Çalışmanın ve hayatsal becerilerin takdir edildiği, kişisel farklılıkları dengeye getiren bir topluluk. Yaşam yolları belli, seçenekler bir elin parmaklarından daha az. Geniş aileler halinde yaşıyorlar, bizim bildiğimiz geleneksel geniş ailelerden biraz daha geniş. Babasıyla kavga eden uzak bir kuzen de gelip sizinle yaşayabilir, çok memnun kalmazsa bir süre sonra başka bir ailenin yanına da yerleşebilir. Tüm yapması gereken hasırını yastığını yanına alıp yola koyulmak. İki yaşından itibaren çocuklara onlardan biraz daha büyük olan çocuklar bakıyorlar, bakıcı çocuk abalanız ya da abiniz olmak zorunda değil, Samoa’da çocuk olmak ergen olmakdan daha zor. Ergen kızlar kendilerine daha fazla sorumluluk yükleyecek evlilikten mümkün olduğu kadar kaçınabiliyor. Samoa’da ergenlik bunalımı yaşanmıyor. Çocuklar küçük yaştan itibaren ölüm ve doğumla iç içe yaşıyor ve bunu kanıksıyorlar. Hayatın en önemli olayları,onları korkutacağı endişesiyle onlardan saklanmıyor. Bu kitapdan çıkarabileceğimiz en önemli şey, ergenlik bunalımının modern toplumlara has olduğu. Hatta Samoa’ya bakmadan kendi tarihimize baksak orada da ergenliğin olmadığını görebilirdik. Her toplum kendi içinde dinamikler artılar eksiler barındırıyor, küçük bir toplulukta bile karmaşık dinamikleri anlamak zor. Oradan cımbızla seçilip ithal edilen bazı toplumsal özellikler bize yarardan çok zarar getirebilir. Yine de Samoa’lıların günlük yaşamlarını ve hayata bakışlarını okumak beni eğlendirdi.

Samoa’da Ergen OlmakMargaret Mead · Alfa Yayıncılık · 201816 okunma

·

11 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.