Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.26
Gönderi
·
Puan vermedi
Sinekli Bakkal/Halide Edip ADIVAR
Yazarın kullanmış olduğu dil 1900'lü yılların dilini yansıtmaktadır ama ağır sayılabilecek şekilde değil. Edebi zevki okuyucuya hissettiren ve onu sıkmayan bir dile sahip. Can yayınları baskısında çok basit kelimeler de dahil birçok kelimenin anlamı verilmiş, bu nedenle okuyucu metni kolay bir şekilde anlıyor. Böylece okuyucunun dönemi içselleştirmesi de sağlanmış oluyor. Sadece kullanılan dilin güzelliği nedeniyle dahi okunmayı hak eden bir eser olduğu kanaatindeyim.
Hikaye Olay Örgüsü
2. Abdülhamid döneminde, eserin kahramanı olan Rabia'nın çocukluğundan itibaren farklı görüşlere sahip kişilerle olan ilişkileri etrafında şekillenen hikaye, dönemin birçok çatışmasını hemen hemen her sayfasında yansıtıyor.
1. En yukarıda istibdat döneminin kılıcı durmaktadır. Selim paşa ile hürriyet fikrine sahip oğlu Hilmi çatışması; paşanın devlet adına bireyi yok sayması ile oğlunun hürriyet fikri için ahlaki ilkelerinden vazgeçmesi ve ikisinin kendi içlerinde yaşamış olduğu çatışmalar, dönemin siyasi yapısı hakkında bilgi vermektedir.
Vehbi Dede doğunun mistik yanını Peregrini batının uçarı yanını yansıtmaktadır. İkisi arasındaki ilişki işlenirken arada bir çatışma değil belki bir uzlaşı arama çabasıyla ele alınmaktadır. Farklı dünyalara mensup olsalar da çok iyi arkadaşlık kurmuşlar ve birbirleriyle entelektüel konularda konuşmaktan oldukça keyif almaktadırlar. Bu ikisi arasında kalan Rabia, ikisinden de farklı şekillerde istifade etmektedir.
Bir tarafta konak hayatı, bir tarafta Sinekli Bakkal sokağında yaşanan varoş hayatı. Konak hayatı doğu ve batının birçok unsurunu beraber içerisinde barındırmaktadır: Bir yandan mevlüt ve Kur'an okumaları varken diğer tarafta batı müziği ve enstrümanları vardır. Dönem adeta geçiş dönemini yansıtmaktadır.
Çıkarımlar
1. İmam karakteri ile dini, öfkenin ve korkunun bir aracı olarak gören dede vardır ve aile efradı üzerinde oldukça baskı kurmaktadır. Fakat bu baskı hem Rabia hem de annesi üzerinde olumsuz şekilde etki etmiştir. Rabia'nın yapmış olduğu oyuncak bebeğin dinen sakıncalı olarak görülüp dedesi tarafından yakılması trajikomik bir durumdur. Bu korku dünyasından kurtulan Rabia ne annesini ne de dedesini affeder. (Aile bağlarında sevginin önemi). Bunlarla beraber Rabia'nın çocukluğunun imamın dizi dibinde geçmesi onun disiplinli, iradesine hakim ve geleneklerine sahip bir karaktere sahip olmasına neden olmuştur. Fakat kendisine rehber olarak Vehbi dedeyi seçmiştir. Çünkü meşrebi itibariyle Vehbi dede dedesiyle zıt noktada durmaktadır. Burada da sufilik ile tutuculuk çatışmasını görmekteyiz.
2. Selim paşa ve Hilmi çatışması dönemin siyasi hüviyetini yansıtmaktadır. Bir tarafta devlete ve hükümdara bağlı Baba diğer tarafta jön Türklerle vakit geçirmek isteyen Hilmi. Birisi geleneklerine bağlı diğeri yüzünü batıya çevirmek ister. İkisi arasında ki çatışmayı ilk olarak Rabia'nın hangi hocadan musiki dersi alması noktasında görmekteyiz(doğu batı çatışması). İkinci bir çatışma siyasi görüşleri farklılığıyla olmaktadır. Paşanın oğlundan tek memnun kaldığı nokta verdiği parayı reddederek bir kişilik ortaya koymasıdır. Her zaman devletin çıkarını her şeyden üstün tutan Selim paşanın hayatındaki kırılma anı oğlunun sürgüne gönderilmesinden sonra sürgüne gönderdiklerinin dramlarının farkına varması olur. Diğer taraftan hürriyeti savunan Hilmi kendi hürriyeti için Tevfik'in hürriyetini heba etmekten çekinmez.
3 İki sanatçı olan Peregrini ve Vehbi Dede’den eğitim gören Rabia üzerinden iki medeniyetin müzik ve hayat felsefeleri ortaya koyulur. Aynı zamanda ikisinden de vazgeçmeyen bir Rabia vardır, orta yolu temsil eder.
4. Nejat Efendi ile Rabia arasında geçen sohbette saray hayatının sunuliğini, insanların saray ortamında nasıl da özgür olamadıklarını görüyoruz. Nejat Efendi'nin geçmişinden vermiş olduğu kesit burada önemli bir örnek teşkil etmektedir: Saray adap ve kuralları onu öyle kuşatmıştır ki küçüklüğünde oyun oynamak istediği bir sokak çocuğuyla oynamasına müsaade edilmemiştir. Rabia'nın Sinekli Bakkal anlatıları her ne kadar varoş hayatı olsa da ona daha cazip gelmektedir. Ayrıca Nejat Efendi'nin konağında kadınların başının açık olması ve Rabia'nın da buna istemeyerek de olsa uyması batılılaşmayı yansıtmaktadır.
5. Yazarın güçlü kadın görüşü Rabia üzerinden oldukça işlenmiştir. Hiçbir erkeğin himayesi altına girmeyen, zengin eşi olsa bile çalışmaya devam eden, babasının işlerini evirip çeviren, gerektiğinde ona para gönderen, geleneklerine oldukça sadık olup batılılaşmanın maddi yüzünü eleştiren bir Rabia karakteri karşımızdadır. Nerede olursa olsun Sinekli Bakkal'ın haleti ruhiyesini her zaman yüreğinde hissetmiştir. Hz Muhammed'in doğumunu anlatan mevlüt pasajlarını bir zafer edasıyla okuması ve hamile olduğu zaman birçok sıkıntıya göğüs gerip metanetini kaybetmemesi de yine güçlü kadın figürüne vurgu yapmaktadır. Ayrıca eşinin kendisine uyumasını sağlayacak kadar da güçlü bir karaktere sahiptir.
·
44 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.