Dostoyevski’nin birçok kitabını okumuş ve onun dil ve anlatımına hayran biri olarak bu kitapta beni tek bir şey zorladı ve haftalarca ara vermem gerektiği oldu: Gerçekçi ruhsal portreler ve zaman zaman kendimi “suçlu”nun yerine koyacak kadar içime işlemesi. Buradaki suçlu elbette Raskolnikov, bunu hatırlatmakta fayda var çünkü kitap boyunca gerek ana karakterin yaşam şartlarını gerek ölen “masum” insanların aslında masum olmadığını öğrenmek katille empati kurabileceğiniz bir ortam hazırlıyor. Yapmamız gereken de o, hak vermek değil içindeki çöküşe şahit olmak. Ana karakteri okurken anlıyorsunuz ki saf kötülük yoktur, şaşırtıcı bir şekilde Raskolnikov’un başkalarına da yardım etmeye çalıştığını, çıkarı olmadan iyilik yaptığını görüyoruz. Tabii bunu vicdanını rahatlatmak için de yaptığını söyleyebiliriz. Ama genel olarak karakterimiz cinayetten sonra pek kendinde olmuyor.Karakterimizi sürekli acı ve hezeyan içinde görüyoruz hatta hastalanıyor bu yüzden. O zaman şunu sormak istiyorum, ne içindi? Karakterimiz gerçekten paraya ihtiyacı olduğu için mi öldürmüştü tefeci kadını? Hayır. Kötü birini dünyadan silmenin bir iyilik olduğunu mu düşünmüştü? Yine hayır, ana sebep bu değil. Hayatı boyunca sıradan bir insan olmadığına inanmış ve bunu kendisine kanıtlamak mı istemişti? Raskolnikov’un aklından geçenler karmaşık olsa da sanırım bu yüzden. Zaman zaman karakterimiz bile kendini kandırarak suçuna makul bir kılıf uydurmaya çalışıyor. Ama karakterimiz hiç de öyle düşündüğü gibi üst insan olmadığı ve çelik gibi sinirlere de sahip olmadığı için her insanı yakalayan akıl-vicdan mücadelesini kaybediyor. Tabii bu kitabın sonlarına doğru oluyor, karşısına sakladığı sırla ve gizliden gizliye övündüğü suçuyla yüzleşmesini sağlayan Sonya karakteri çıktığında. Bu kitapta bahsetmek istediğim iki nokta var. Birincisi karakterimizin arkadaşı olan ve genel olarak iyimser, yardımsever bir profil çizen Razumuhin. Gerek uzun söyleşileri gerek değindiği derin konular olsun bu karakter okurken en zevk aldığım karakterlerden biri oldu. İkincisi ise masumiyeti ve karamsarlığı temsil eden Sonya karakteri. Başkaları için çalışan, onların günahlarını hafifletmeye çalışan Sonya hayatın tüm yüklerini üzerine almış kimine göre fedakar kimine göre de yapması gerekeni yapan bir karakter. Bu iki karakter görebileceğiniz en sıradan ve yaygın insan tiplemelerinden olsa da romanda hiç yer alamasalar Raskolnikov’un kendi kendisiyle kaldığı ahlaki mücadelede ve diğer tüm sıkıntılarda ne yapacağını düşünün. İşte öylesine basit ve değerliler. Tüm karakterler hayatın içinden seçmecedir ve her biri bir başka suçu temsil eder. Raskolnikov’un suçu cinayet işlemekti, kardeşi Dunya’nın suçu ise fedakar olmak. Karakterimizin barda tanıştığı Marmeladov ise alkolik ve sorumsuz olmaktan şikayet eden ve bunu sürdürerek hayatını bununla ödeyen bir karakter. Tefeci kadının suçu antipatik ve paragöz olmak, Sonya’nınki ise fakir olmak. Kitabın sonu beklemediğim şekilde iyi bir sonla bitti. Dürüst olmak gerekirse kötü bir sonla bitmesi de bir şeyi değiştirmezdi. Kitap boyunca sonu için değil şimdi için heyecanlandım ve bunu her sayfada artan gerilimle sürdürdüm. Dostoyevski’ye başlamak için ilk kitap olmayabilir ama kesinlikle listede olması gereken bir başyapıttır Suç ve Ceza.

Suç ve CezaFyodor Dostoyevski · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2022159,8bin okunma

·

19 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Zeynep