Keza Hawai de 1898'de ABD'ye ilhak edildi. 1778'de Kaptan James Cook tarafından keşfedilen adalar, balina avcılarının uğradıkları birer liman olarak kullanılmaktaydı. 19. yüzyılın ikinci yarısında bu adalarda Amerikan sermayesi ve ekseri göçmen işgücüne dayanan şeker sanayisi gelişti. Hawai şekerine, 1876 Mütekabiliyet Anlaşması’yla üreticilerinin aldıkları fiyatları yükselten ABD pazarına gümrüksüz giriş hakkı tanındı. Bunun sonucunda Hawai şeker alanı 1870-1890 arasında on kattan fazla arttı. Bu da büyük çapta Çin ve Japon işgücü akışını canlandırdı ve ekseriyetle Amerikan çiftlik sahipleri Amerikan pazarına devamlı imtiyazlı girişe hak kazandılar. Hawai ekonomisinin ABD'ye artan bağımlılığı, sırası gelince ABD'nin pazarlık gücünü artırdı.
İşte Pearl Harbor 1887'de ABD'ye böyle bırakılmış bu da Fransa ve Britanya'yı büyük bir endişeye sevk etmişti. Liman, Amerikalılara İspanya-Amerika Savaşı sırasında yararlı olduğunu gösterdi, ama bu imtiyaz yerli Hawaililer arasında infial uyandırdı ve yerlilerle çiftlik sahiplerinin fikirleri arasında bölünmeye yol açtı. 1890 McKinley gümrük tarifesi, şekerle ilgili Amerikan gümrük vergilerini kaldırıp yerine Hawai çiftliklerinin değil, ABD üreticilerinin yararına olan yerli üretim sübvansiyonu getirdiğinde, bu, çiftlik sahiplerine ABD'de Hawai şirketi kurma yolunda güçlü bir saik verdiği için iki taraf arasında kesin bölünmenin zeminini hazırladı. Hawai'nin son yerli hükümdarı Kraliçe Lili’uokalani, Amerikan hakimiyetine beyhude yere karşı koymaya çalıştıysa da 1893'te tahttan indirildi ve akabinde beş yıl sonra nihai ilhaktan önce cumhuriyet ilan edildi.
Sayfa 470Kitabı okudu
·
82 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.