❛❛ MESCİD🌷
Sözlükte "secde edilen yer" anlamına gelen mescid, Müslümanların mabetlerine verilen bir isim olup, cami kelimesi ile eş anlamdadır. Kur'ân'da mescid kelimesi, çoğul şekli olan mesâcid ile birlikte 28 defa geçmiştir.
Türkiye'de küçük mabetlere mescid, büyüklerine cami denilmektedir. Yeryüzünde ilk yapılan mescid, Mekke'deki, ortasında Ka'be'nin de bulunduğu Mescid-i Haramdır (Al-i İmran, 3/96). İslâm tarihinde ilk mescid, M. 622 tarihinde Mekke'den Medine'ye hicret sırasında Medine yakınındaki Kuba köyünde yapılan Mescid-i Kuba, daha sonra Medine'de yapılan Mescid-i Nebi'dir.
Mescidlerde; va'z edilen kürsü, imam-hatibin öne geçip namaz kıldırdığı mihrab, hutbenin okunduğu minber, ezanların okunduğu minâre, sonradan gelenlerin namaz kılması için parmaklık ile bölünmüş mahfil, asıl mekândan bir duvarla ayrılan arka cemaat bölümü, bahçesi, bazı büyük mescidlerin çevresinde, kütüphane, hamam, aşevi, okul, mezarlık ve lojman vardır. Mescidler halı ile örtülü olup içine ayakkabılar çıkartılarak girilir.
Peygamberimizin beyanı ile mescidler cennet bahçeleri (Tirmizi, Deavat, 82) ve Allah'ın en çok sevdiği mekanlardır (Müslim, Mesâcid, 288).
Mescidler; ibâdet, zikir, dua, eğitim, öğretim, sosyal kaynaşma, disiplin, eşitlik, kardeşlik, birlik ve beraberlik mekânları, bir beldede Müslümanların varlığının işaretleri, minarelerinde günde beş defa tevhid inancının ilan edildiği huzur yuvalarıdır. (bk. Cami) (İ.Κ.)
❛❛ MESCİD-İ AKSA 🌷
En uzak mescid demektir. Mescid-i Aksâ, Küdüs'dedir. Beyt-i Makdis (kutsal ev) ismiyle de anılan ve Mescid-i Haram'dan sonra yeryüzünde ilk yapılan mesciddir (Buhâri, Enbiyâ, 10, 40; Müslim, Mesâcid, 1-2). Mescid-i Aksâ, Müslümanların ilk kıblesi (Bakara, 2/144), Hz. Muhammed (a.s.)'in İsra olayında geldiği (İsrâ, 17/1), miracın başladığı, Hz. İsa'ya kadar bir çok peygamberin namaz kıldığı ve Allah'tan vahiy aldığı bir mesciddir.
Günümüzde Mescid-i Aksâ Kudüste, Süleyman Mabedi'nin güney tarafındaki camiye denilmektedir. Peygamberimiz ibâdet amacıyla seyahat edilebilecek üç mescidden birinin Mescid-i Aksa olduğunu bildirmiştir. Diğerleri, Mescid-i Haram ve Mescid-i Nebevi'dir (İbn Mâce, Salât, 197). (İ.K.)
❛❛ MESCİD-İ CİN 🌷
Hz. Muhammed (a.s.) hem bütün insanların hem de cinlerin peygamberidir. M. 619 yılında İslâm'ı tebliğ için gittiği Taif şehrinden dönüşünde, Mekke'de Batn-ı Nahle denilen yerde namaz kılmıştı. Bir grup cin burada Peygamberimizin okuduğu Kur'ân'ı dinlemiş ve Müslüman olmuştu. Cinlerin Kur'ân'ı dinleyip Müslüman oldukları, Cin sûresinin 1-16. âyetlerinde bildirilmiştir. Peygamberimizin namaz kılıp Kur'ân okuduğu, cinlerin Kur'ân'ı dinleyip Müslüman olduğu yerde bir mescid yapılmış ve bu mescide Cin Mescidi denilmiştir. Hacıların ziyaret ettiği yerlerden biridir. (İ.K.)
❛❛ MESCİD-İ CUMA 🌷
Peygamberimiz (a.s.), M. 622 yılın da Mekke'den Medine'ye hicreti esna- sında Kuba köyünde 14 gün kaldıktan sonra bir Cuma günü Medine'ye hare- ket etti. Yolda Rânûna denilen yerde ashâbı ile birlikte ilk defa Cuma nama- zı kıldı ve hutbe okudu. Daha sonra burada bir mescid yapıldı ve bu mesci- de, Mescid-i Cuma denildi. (İ.K.)
❛❛ MESCİD-İ DIRAR 🌷
Amr ibn Avf oğulları Kuba'da bir mescid yaptılar ve Peygamberimizi davet edip mescidlerinde namaz kılmasını istediler. Peygamberimiz de Kuba'ya gitti ve bu camide namaz kıldı. Bunların amcazadeleri olan Ganem ibn Avf oğulları da Kuba mescidinin yanına bir mescid yaptılar. Amaçları, cahiliyye döneminde Hristiyan olup rahipliğe yükselen, Hz. Muhammed'in Peygamber olması üzerine kabile reisliğini kaybeden, bu yüzden İslâm'a düşman olan, Uhud'dan Huneyn'e kadar bütün savaşlarda müşrikleri Müslümanlara karşı kışkırtan, Huneyn'de Havazin kabilesinin yenilmesi üzerine Şam'a kaçan fâsık ve kafir Ebû Amir'in liderliğinde bu mescitte fesat planları kurmaktı. Tebük Savaşı öncesi gelip Peygamberimizden burada namaz kılmasını istediler. Peygamberimiz (a.s.), "savaş sonrası gelirim" dedi. Savaştan sonra yine davet ettiler. Bunun üzerine Tevbe sûresinin 107-108. âyetleri indi. Bu âyetlerde, sözü edilen mescidin, zarar vermek, inkâr etmek, mü'minler arasına tefrika sokmak, önceden Allah ve peygamber ile savaşmış olan (Ebû Amir adlı) kişinin gelmesini gözlemek için yapıldığı, bu mescidi yapanların iyilikten başka bir niyetlerinin olmadığına yemin ettikleri, ancak yalancı oldukları bildirilmekte ve Peygamber (a.s.)'e orada asla namaz kılmaması emredilmektedir. Bu âyetin inmesi üzerine Peygamberimiz (a.s.) bu mescidi yıktırdı, yeri çöplük oldu. (İ.K.)
❛❛ MESCİD-İ HARAM 🌷
Mekke'de ortasında Ka'be'nin bulunduğu Cami-i Şeriftir. Halk arasında Harem-i Şerif de denir. "Harem" denilmesi bu camiye saygının zorunlu olması sebebiyledir. Mescid-i Haram, emniyet ve güven yeridir, oraya giren güvendedir (Âl-i İmran, 3/97). Yer yüzünde ilk yapılan mesciddir (Müslim, Mesacid, 1). Mescid-i Haram ismi, Kur'ân'da 15 defa geçmiş, namazda Mescid-i Haram cihetine yönelinmesi (Bakara, 2/144-150), müşriklerin Mescid-i Haram'a sokulmaması (Tevbe, 9/28) emredilmiştir. Mü'minlerin Mescid-i Haram'dan men edilmesi (Bakara, 2/217) ve burada savaşılması yasaklanmıştır (Bakara, 2/191). Mü'minlerin Mescid-i Haram'a gelmelerine engel olunmasının zulüm olduğu bildirilmiştir (Hac, 22/25).
Mescid-i Haram, Peygamberimiz (a.s.)'in devrinden itibaren zaman zaman tamir edilmiş veya yeniden yapılmıştır. Ka'be'nin çevresindeki revaklı, kubbeli kısım Osmanlı Padişahı II. Selim zamanında, mescidin son genişletilmesi ise Suudlular tarafından yapılmıştır. Mescid-i Haram'da kılınan namaz diğer mescidlerde kılınan namazlardan yüz bin kat daha fazla sevaptır (İbn Mace, Salat, 195), (bk. Haram, Ka'be, Beledü'l-Emin) (İ.K.)
❛❛ MESCİD-İ HAYF 🌷
Suudi Arabistan'da Mekke yakınındaki Mina'da birinci cemrenin (Şeytan taşlanan yerin) güneyinde bulunan caminin adıdır. (İ.K.)
❛❛ MESCİD-İ KIBLETEYN 🌷
İki kibleli mescid demektir, Namazlar önceleri Kudüs'teki Mescid-i Aksâ cihetine yönelerek kılınıyordu. Peygamberimiz kıblenin Mekke'deki, ortasında Kâ'be bulunan Mescid-i Haram cihetine çevrilmesini arzu ediyordu (Bakara, 2/144). Hicretin 2. yılı Şaban ayının 15'inde ashâbı ile birlikte Medine'de Seleme oğulları Mescidinde öğle namazı kılıyordu. Namazın iki rekatını kılmıştı. Bu esnada namazın Mescid-i Haram cihetine dönülerek kılınması ile ilgili Bakara süresinin 144. âyeti indi. Peygamberimiz hemen yönünü Ka'be cihetine çevirdi. Son iki rekatı da bu şekilde kıldı. Bu mescide iki kıbleli mescid denildi. Bu mescidin yerine şimdi büyük bir mescid yapılmıştır. (İ.K.)
❛❛ MESCİD-İ KUBA 🌷
Peygamberimizin M. 622 yılında Hicret esnasında Medine yakınındaki Kuba köyünde yaptırdığı, Kur'ân'da "takva mescidi" olarak anılan (Tevbe, 9/108) İslâm tarihinin ilk mescididir. Zaman zaman tamir edilmiş, yıkı- lıp yeniden yapılmıştır. Son şeklini Suudlular yapmıştır.
Peygamberimiz (a.s.); evinde abdest alıp, namaz kılmak için Kuba mesci dine giden kimsenin umre yapmış gibi sevap kazanacağını bildirmiştir (İbn Mace, Salat, 197). Peygamberimizin zamanında bu mescidde Cuma namazı kılınmazdı. Bu cami garip kalmasın diye Cumartesi günleri bu camiye gider ve namaz kılardı. (Buhari, Fadid's Salati fî'l- Mescid-i Mekke ve'l-Medine, 3-4. 11. 57). (İ.Κ.)
❛❛ MESCİD-İ NEBEVÎ 🌷
Peygamber Mescidi demektir. Peygamberimiz (a.s.) Mekke'den Medine'ye hicret ettiğinde devesinin çöktüğü arsayı satın alıp buraya mescid yaptırmıştır. Mescid'in yapımında bizzat çalışmıştır. Mescidin üzeri hurma dallarıyla örtülmüştü, zemini kumdu. Sonra kendisine mescide bitişik ev yapmıştır. Ölünce bu eve defnedilmiştir. Daha sonra yanına Ebû Bekir ve Ömer (r.a.) da defnedilmiştir. Cami zamanla genişletilmiş, Peygamberimiz ve iki halifesinin kabri cami içinde kalmıştır. Şu andaki mescid, Osmanlılar tarafından yapılmış, bugünkü genişletilmiş şeklini ise, Suudîler inşa etmiştir.
Peygamberimiz (a.s.), mescidini, ibadetin dışında okul, meclis, idare yeri ve misafirhâne gibi kullanmıştır. Bu mescidde kılınan namaz, Mescid-i Haram hariç diğer mescitlerde kılınan namazlardan bin kat daha sevaptır (İbn Mâce, Salat, 195). (İ.Κ.)
❛❛ MESCİD-İ NEMÎRE 🌷
Mekke'de Arafat bölgesinin kuzey- batı tarafında Müzdelife istikametinde Urene vadisi sınırları içinde bulunan mescidin adıdır. Hacda arefe günü arefe hutbesi bu mescitte okunur. (İ.Κ.)
Dini Kavramlar Sözlüğü
·
348 görüntüleme
🌹Peygamberimiz (ﷺ); evinde abdest alıp, namaz kılmak için Kuba mescidine giden kimsenin umre yapmış gibi sevap kazanacağını bildirmiştir (İbn Mâce, Salat, 197).🌙
🌸 Peygamberimiz ﷺ ibâdet amacıyla seyahat edilebilecek üç mescidden birinin Mescid-i Aksâ olduğunu bildirmiştir. Diğerleri, Mescid-i Haram ve Mescid-i Nebevî'dir (İbn Mâce, Salât, 197). ✨
🌸 Mescid-i Haram'da kılınan namaz diğer mescidlerde kılınan namazlardan yüz bin kat daha fazla sevaptır (İbn Mâce, Salat, 195). ✨
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.