Osmanlı İmparatorluğu'nu 1. Dünya Savaşı'na sokan kişilerin başında Enver Paşa'nın geldiği ileri sürülebilir.20 Ortada bir de gerçek vardır: Başta Sadrazam Said Halim Paşa olmak üzere hükümetteki birçok kişi, Osmanlı İmparatorluğu'nun mümkün olduğu kadar tarafsızlığını korumasına gayret göstermişlerdir. Almanya'nın savaşı kazanacağı kesinleşinceye kadar savaşa girmekten kaçınmışlardır. Babıâli parasızlık ve iaşe eksikliğinden ötürü Osmanlı ordularının savaşa girmeden çökebileceğinden endişe duymuştur. Osmanlı İmparatorluğu'nun ancak Bulgaristan'la birlikte savaşa girebileceği görüşünü öne sürmüşlerdir. Ancak Harbiye Nazırı Enver Paşa'nın ilk başlarda adeta tek adam olarak hareket etmesi, kimseye sormadan tek başına aldığı kararlarla Goeben ve Breslau'yu İstanbul'a daveti ve Çanakkale Boğazı'nı kapatması ve Karadeniz'e göndermesi, belki de Osmanlı İmparatorluğu'nun savaşa daha erken girmesine neden olmuştur. Mustafa Kemal'in muhtemelen Eylül ayında Salih (Bozok) Bey'e gönderdiği mektup da onun 1. Dünya Savaşı'na ilişkin benzer görüş ve değerlendirmelerini ortaya koymaktadır. "Umumi durum hakkındaki görüşümü soruyorsun. Bu husustaki görüşümü yalnız sende kalmak şartıyla aşağıda yazıyorum. Biz hedefimizi tayin etmeden umumi seferberlik ilan ettik. Bu çok tehlikelidir. Çünkü başımızı bir tarafa mı, yoksa birçok tarafa mı vuracağız? Malum değildir. Koskoca bir orduyu uzun müddet hareketsiz, elde atıl bir vaziyetle bulundurmak çok zordur. Dolayısıyla sen de düşünecek olursan, vaziyetin ne kadar vahim olduğunu anlayabilirsin. Almanların vaziyeti hakkındaki askeri görüşe gelince: Ben Almanların bu harpte muzaffer olacaklarına katiyen emin değilim. Almanlar Paris üzerine yürümektedirler. Fakat Ruslar da Karpatlar'a dayanmışlar ve Avusturya'ya baskı yapmaktadırlar. Bu nedenle Almanlar bir kısım kuvvet ayırarak Avusturyalılara yardım etmek mecburiyetinde kalacaklardır. Bu defa da Fransızlar karşı taarruza geçeceklerdir. Kendilerinin sıkıştığını gören Almanlar bu sefer gönderdikleri kuvvetleri geri çağırmak mecburiyeti karşısında kalacaklar. Bu şekilde zikzakvari hareket edecek olan bir ordunun akıbeti pek feci ve vahim olacağından, ben bu harbin neticesinden emin olamıyorum." Mustafa Kemal'in bu mektubu muhtemelen Marne Muharebesi'nden önce yazdığı anlaşılmaktadır.
Sayfa 30 - Kırmızı Kedi YayıneviKitabı okudu
·
56 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.