Mustafa Kemal Paşa'nın Temmuz 1916'da 8. Tümen'e icra ettirdiği "çekilme muharebeleri"nin onun askeri yaşamında önemli bir yeri olduğu anlaşılmaktadır. Bunu daha sonra 6 Temmuz 1918'de şöyle anlatmıştır:
"Askerlik hayatımda en çok zevk duyduran, Muş cephesinde 8. Tümen ile yaptığım geri çekilme manevrasındaki başarı olmuştur. Bu hareketin değerini evvela hiç kimse takdir edememiştir. İstanbul'dan ve benden evvel ordu komutanı olan İzzet Paşa hazretlerinden gelen telgraflarda bir bozgun ve felaket mi olduğundan ve bu uğursuz durumdan sonra düşmanın nerelere kadar gelebileceğinden, daha ne kadar kuvvet istediğimden bahsediliyordu. Bu telaşta adı geçenin hakkı da yok değildi. Çünkü ben yaptığım manevranın benim içinde bulunarak, görüp takdir ettiğim gerekçelerini açıklamaya vakit bulamıyordum ve daha doğrusu hareketimin hafifletici nedenleri, tamamen bilim ve tekniğe dayalı olduğu kanaati beni, şunun veya bunun için tümeni çekiyorum, demeye tenezzül ettirmiyordu. Sadece vaziyet şu kararı icap ettirdi diyor ve aynı zamanda uyguluyordum. Düşmanın beş misli üstün kuvveti karşısında arkadaşım Mehmet Nuri Bey'in tümenini katiyen mağlup olmadan ve tersine pek şanlı muharebeler yaparak, adeta bir manevra meydanında talim ettiriyor gibi, üç gün birinci ilk bulunduğu mevzide muharebe ettirdikten sonra, Tarkos hattına ve oradan da bir gece manevrasıyla daha geriye ikinci bir hatta çektim. Düşman bizi mağlup ettiğine inandı, daha fazla takip etmedi. Karşımda dağınık üç grup halinde tertibat aldı. On gün sonra Bitlis cephesinde de beraber olmak üzere burada yaptığım taarruzla düşmanı mağlup ve perişan ederek Muş'u zapt ettim. Aynı günde Bitlis'i de zapt etmiştim. Benim için böyle bir örnek göstermek lazımdı. Çünkü aksi takdirde geri çekilmenin iddia ettiğim önem derecesi anlaşılmayacaktı." Aslında Mustafa Kemal Paşa 25 Nisan 1915 günü Conkbayırı'nda yaşadığı olayın bir benzerini 12 Temmuz 1916'da Muş bölgesinde yaşamıştı. İnisiyatif alarak, cesaretle en zor kararları almıştı. Mustafa Kemal bu olayların tam göbeğindeydi. Aldığı kararların bilgiye ve askerlik sanatının tekniklerine göre doğru olduğunu görmüştü. Bunun harekâtın tam içinde veya yakınında olmayanlar tarafından tam olarak anlaşılabilmesi ise mümkün değildi. 2. Ordu Komutanı İzzet Paşa haklı olarak geri çekilme harekâtından endişe duymuş ancak daha sonra yaşananlar Mustafa Kemal'i yine haklı çıkarmış, başlangıçta endişe duyanlar onu daha sonra "Altın Kılıçlı İmtiyaz Madalyası" ile ödüllendirmişti. Emir subayı Cevat Abbas, Mustafa Kemal Paşa'nın bu "Altın Kılıçlı İmtiyaz Madalyası"nı pek sevdiğini ve göğsünden hiçbir zaman da eksik etmediğini söylemiştir."
Sayfa 92 - Kırmızı Kedi YayıneviKitabı okudu
·
56 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.