Çeşitli milletlerin teşkil ettiği bir devleti iyi idare etmek, zaptedilmiş toprakları kazanmak değildir. Olsa olsa, o yerler üzerinde asayişi ve inzibatı sağlamaktan,
ticaret ve sanayi geliştirmekten ibarettir. Fakat kalpleri, dimağları kazanmış
olmak değildir. Halbuki devlet adamlarının en önde gelen vazifeleri, bu kalp ve dimağları kazanarak, değişik milletleri birbirine yaklaştırarak, onların kaynaşmasını sağlamaktan ibaret olabilir. Asıl devlet meselesi halkın hislerinde, emellerinde ve isteklerinde birlik meydana getirmektir. Bu hususta Arap ve Acem devlet adamları, hiç şüphe yoktur ki, bizimkilerden daha basiretli hareket etmişlerdir. Pek az bir zaman içinde Araplar, fethettikleri yerlerin hepsinde şaşılacak bir birlik meydana getirdiler. Osmanlı büyükleri ise, sanki kasten takip ettikleri usul ile, milletler arasındaki ayrılıkları devam ettirdiler
·
25 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.