Martin Eden, Jack London’un otobiyografik karakterli olgunluk dönemi eseridir. Klasik zengin kız fakir oğlan kurgusunun dışında, kendisini geliştirmeye çalışan proleter bir gencin sınıf bilincine sahip olmasının anlatıldığı romandır. Bu kimileri için Martin Eden isimli bir fakir gencin aşık olduğu zengin kızın kültürel birikimine erişme çabası olarak gözükse de aslında Jack London’ın sosyalist düşünceye hakim olma sürecidir. Jack London, Amerikan Edebiyatının en önemli bir ismi olmasının yanında ülkemizde, yapıtları neredeyse en çok okunan yazarların başında gelmektedir. Onun böylesi bir üne kavuşması ise onun eserlerini okudukça daha da anlam kazanmaktadır. Hemen her yapıtında kendi hayatından izleri, gerçekliği ve doğalcılığı işlemektedir. Otuzlu yaşlarının başında kaleme aldığı Martin Eden’de ise genç bir tersane işçisinin burjuva sınıfından bir kıza tutkulu bir aşkla bağlanışı ve o kızın ailesindeki kültürel zenginliğe ulaşma çabasından hareketle eser şekillenmektedir. 19. yüzyılda Sanayi Devriminin getirdiği kölelikle eş değer çalışma sistemi altındaki Martin’in içine girdiği çabanın ne tür bedelleri olduğunu eserin çeşitli yerlerinde görmekteyiz. Tabi gördüğümüz bu acımasız koşullar ve ödenen bedeller, Martin özelinde bütün bir işçi sınıfının sorunudur. Öte yandan İşçilerin örgütlenme süreçleri, tartışmaları, sosyalist zemindeki fraksiyon ayrılıkları da yine işçi sınıfının genel sorunları olarak tanıdığımız bildiğimiz olaylardır. 1900’lülerin başında işçilerin yaşadıklarını gözler önüne Martin Eden, bize farklı iş kollarında çalışan işçilerin sorunlarının anlatıldığı Avrupa menşeili birçok kitabı da hatırlatmaktadır. Bu da hiç kuşkusuz, 1800’lerle önce İngiltere ve ardından tüm Avrupa’yı kapsayan Sanayi Devrimi’nin, en nihayetinde 1900’lere gelirken Amerika’yı da etkisi altına almış olmasındandır. Yine Martin Eden’in yazar olma sürecinde yer alan anlatılar da Amerika özelindeki yayıncılık dönüşümlerini de özetlemektedir. Şöyle ki 20.yüzyıl Amerikan Edebiyatı yazarlarının en önemli isimleri olan ve gerçekçilik akımında eserler veren Mark Twain, John Steinbeck gibi yazarların peşinden ortaya çıkan doğalcılık ekolünün isimlerindendir Jack London. Bu bağlamda işte bu dönem gelişim göstermekte olan ticari dergi yayıncılığının da en çok para kazanan isimlerin başında gelen Jack London’dur. İşte burada paragraf paragraf kısa bir özetle bahsettiğim hususlar, Martin Eden’in yaşadıklarından bahsetmekte ve Martin Eden kitabının konusunu oluşturmaktadır. Sonuç olarak Martin Eden, salt bir zengin kız fakir oğlan romanı değildir ve böyle de görülmemelidir. Herkese gözü kapalı tavsiye ettiğim bu kitabı okurken Martin Eden’in yaşadıklarını 1900’lerin Amerikasından kendi bugünümüzün varlığıyla da karşılaştırmaktan geri durmayalım. Bu bize insanlık tarihinin ne kadar gelişmiş, ne kadar aynı kalıp sadece yeni bir şekle bürünmüş olduğunu anlamaya imkan verecek. Keyifli okumalar.

Martin EdenJack London · Oda Yayınları · 092.2k okunma

16 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

heybeliyolculuk