Talat Tekin'den 60 yıl evveli:
Atsız, Orhun dergisindeki tefrikanın önsözünde "Mehazlarım herkesin bildiği mehazlardır. Burada yeni olan şey görüş ve usuldür." diyerek tevazu gösteriyorsa da "görüş ve usul”ün dışında da eserin önemli olduğunu belirtmeliyim. "Herkesin bildiği kaynaklar"daki bilgilerin bir araya getirilip sıraya konularak Hunların, Siyen-bilerin ve Aparların (Juan-juanların) ayrıntılı bir siyasi tarihini ortaya koymak alelade, basit bir iş değildir. Hele 1930'ların belge ve bilgileriyle bunu yapmak gerçek bir başarıdır. Üstelik bu eseri hazırladığı sırada Atsız 28 yaşındadır ve ilim hayatının başındadır. Eserin sonunda "eklenti" adıyla yer alan "Türk, Çin ve İran İmparatorları Listesi" başlıklı sekiz sayfalık cetvel, üç büyük devletin hükümdarlarını ve hükümdarlık tarihlerini karşılıklı olarak gösterir. M.Ö. 240'lardan başlayıp M.S. 550'lere kadar uzanan bu listenin hazırlanması için büyük bir emek sarf edildiği muhakkaktır. Atsız'ın bu eserde M.S. 329 yılına ait Hunca ibareyi işlemesi ise tam bir sürprizdir. Geç Hun devletlerinden birinin hükümdarının savaşa çıkıp düşman başbuğunu tutmasıyla ilgili Hun diline ait Çin karakterli küçük metin ilk defa 1902 yılında Şiratori'nin dikkatini çekmiş ve Türkçe olarak açıklanmıştı. 1922'de de Ramstedt'in Türkçe açıklaması vardı (Tekin 1993: 36-40). Tekin'e göre bundan sonraki iki açıklama denemesi 1948'de Bazin ve 1950'de Gabain tarafından yapılmıştı (Tekin 1993: 35, 41). Türkiye Türkologlarının birçoğu bu ibare ve açıklamaları 1993'te Talat Tekin'in yayımladığı ve kendi açıklamasını da içine alan Hunların Dili adlı küçük kitapçığından öğrenmişti. Benim için sürpriz olan aynı ibareyi daha 1935'te Atsız'ın ele alması ve ibarenin Türkçe olduğuna dair açıklamalar yapmasıydı (Atsız, Ocak 2011: 212-213). 1935 yılında sınırlı sayıda yayımlanan Atsız'ın bu eseri sanki "nisyan" a terk edilmişti. Atsız'ın kaynağını maalesef bilmiyoruz.
·
78 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.