Rusya ile İran arasında savaşta pekçok Kürt aşireti İran’ı desteklemişti ama Osmanlı rus Savaşı’nda Kürt beyleri beklegör politikasını tercih ederek tarafsız kaldı. Önemli Kürt önderlerinden hiçbiri Osmanlı ordusunda asker vermedi ve bazı Kürtler rus tarafına geçmeyi bile düşündü. Dolayısıyla sultan ikinci Mahmut’un Kürtlere karşı garez beslemesini ciddi nedenleri vardı. Harekati Mehmet Reşit Paşa yürüttü 1834’te Paşa olağanüstü yetkilerle Diyarbakır Valisi yapılmıştı. İki yıl içinde Mehmet Reşit paşa bütün vilayette kanlı askeri hareketlere girişti. Millilere, Sincar ve Rizvan Ezidilerine Garzan aşiretlerine ve botandaki bedirhan Bey’e karşı hareket etti. Sincar ezidilerinin dörtte üçü öldürülürken Rıdvan Ezidileri neredeyse tamamen imha edildi. 1835’te mardin’deki Milli yönetimine son verdi ve Soran mirini yerinden etti. Vilayetin kuzeyinde Hazro, Hani, Ilıca ve Silvan beyleri‘ni yendi, bunların evleri yakıldı mallarına el konuldu ve beyleri sürgüne yollandı bu topraklardaki 300 yıllık hükümet statüsü imparatorluk başkentinde karar verilen tek ve kısa bir askeri seferde ortadan kaldırılmış oldu. Paşa’nın seferlerinden sonra on yıl boyunca Osmanlıların mitlere karşı giriştiği faaliyet güçlü bir psikolojik etki yapmıştı. Seyyah Layard, Osmanlılara gösterilen itaatin derecesi karşısında şaşırmıştı: Ordunun girmediği bölgelerde bile Osmanlılar korku ve saygı uyandırabiliyordu. Layart önceden vergi ödemeyen Kürt aşiretlerinin henüz Mültezimler veya askerler bölgeye adımını atmadığı halde artık vergi vermeye istekli olduğunu not etmişti.
·
61 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.