İnsan hiç bir yönlendirici olmadan sadece tefekkür yoluyla tanrıya ulaşıp,insanı kamil boyutuna erişebilir
İbni Sina;Hay yaşlı bir seyyah olarak karşımıza çıkarıyor.Ziyaretçilerine verdiği öğütlerin kozmolojik evreni simgelediğini öğrenir.
İbni Tufeyl;Hay yeryüzünde ortaya çıkışından, arayışla geçirdiği yıllar ve sonunda tanrıyı bulmasına kadar süren bütün değişim dönüşüm evresiyle gozlemleyebilir .Hay düşünsel olgunluğa ulaştığı zaman adaya Abdal'ın gelmesiyle hakikate farklı yollarla ulaşan iki ayrı insanın özde buluşmasına tanıklık ediyoruz...