Home
Search
Explore
What to Read?
Sign In
Sign Up
Shopping
Explore
Books
Authors
Readers
1000Kitap Android ApplicationFREE – Download from Google Play
1000Kitap iOS ApplicationFREE – Get it from App Store
©2024 · 1000Kitap Web Application · 2.37.37
Gönderi
“Then, about that time jesus shouted, “eli, eli, lema sabachtani?”, which means “My god, my god, why have you deserted me?” , matthew 27: 46.
Emre Timur artık kaleminin belkemiğini kırmış, korkusuz bir eser sunmuş; Kuklacı. Kendisinin dokuzuncu kitabı olan bu eser, benim kendisinden okuduğum dördüncü eser. Ve şunu diyebilirim ki, kitaplar çoğaldıkça derinlik artıyor, kalemi güçleniyor. Bugün güçlenen bu kalemin, Kuklacı eserine başlık başlık bakalım.
+Karakterler
Elbette artık okuyanlar bilir ki, kabul edilmeyen (ötekileştirilmiş) karakterler ve onların bakış açısından okuruz her şeyi. Çünkü Emre Timur’un asıl amacı rahatsız etmektir yazdıklarıyla, haliyle bu da ancak dağılmış ya da ötekileştirilmişlerin hayatlarıyla olur. Zaten onlar hayatı yaşamak yerine, zamanlarını tüketmeyi yeğlerler, dışlanmış olarak toplum içerisinde.
Öncelikle yan karakterleri ele alalım; horlanmışlar (Eli, Eli, Lema, Şevaktani), baba ve kral en göze çarpanlar. Horlanmışlar zaten, dışlanmış olanlar, ama sadakatleri ve azimleri onları değerli yapıyor. Baba ise üvey baba, annesinin ölümünden sonra ona bakmaya başladı, ya isteyerek ya da istemeyerek. Kral ise, nefret dolu ve şiddet yanlısı, tek insan rejimini benimsemiş biri.
Peki asıl karakterler olan, Kuklacı ve Mandalina kimler ve kimleri temsil ediyor?
‘’Maria Magdalena ya da Mecdelli Meryem hakkındaki bir diğer inanışa göre, İsrail'de fahişelik yaptığı gerekçesiyle taşlanan Meryem'e İsa yardım eder. İsa, kadını linç etmek için toplanan kalabalığa Hiç günahım yok diyen devam etsin der ve bunun üzerine öfkeli kalabalık dağılır.’’
Mandalina, fahişelik yaptığı için taşlanır. O sırada onu koruyan Kuklacı, ‘’İlk taşı günahsız olan atsın!’’ der. Öncelikle ilk çıkarım ikisi hakkında şöyle olur ki, Kuklacı İsa’yı, Mandalina ise Maria Magdalena’yı temsil etmektedir. Kuklacı’nın İsa’yı temsil ettiğini düşündüren diğer etkenler ise; ikisinin de oniki havarisi/ destekçisi olması, mesleklerinin marangoz, babalarının üvey ve birinin lakabının Nasırlı iken diğerinin Nasıralı olması. Bunlar birer tesadüf olamayacak kadar birbirine çok benzeyen şeyler…
+Dini ve Felsefi
İşte bu dini kısım beni çok yoran kısım. Çünkü o kadar çok şey işlenmiş ki… Hristiyanlık ve Budizm. Bu iki dinden çeşitli şeyleri barındıran bir eser Kuklacı. Hatta bu eserin en öne çıkan başlıklarından biri din ve felsefedir. Çünkü dine dair bir sürü şeyi irdeliyor. En kolaydan başlayayım bu kısma, Budizm. Buda misali bir gün yaşadığı bölgeyi terk eden Kuklacı, ormanın derinliklerine inzivaya çekilir. İnziva sırasında en yoğun düşüncesi, acı neden var, olmuştur. Fark eder ki, acı hareket ve huzursuzluk demektir. Hareket ise gelişim ve keşfediş.Buradan kendini tanıyan, çevreyi gözlemleyerek keşfeden biri olarak çıkan Kuklacı adanın gerçeğini keşfeder. Ayrıca bir bölümde der ki annesi Kuklacıcı’ya, bir fil göbek deliğinden üflemiş ve Kuklacı olmuştur.
Hristiyanlık dininden ise Meryem Ana ve Hz. İsa konuk olmuş romana. Babasız doğan Hz.İsa’nın tersine, Kuklacı fahişe bir anneden doğma. Ah imalar, göndermeler…
+Mitolojik
Elbette Emre Timur bu eserine her alandan bir şeyler katmış. Mitolojik alandan kattığı şeyler ise Sami Mitolojisi. Bu mitolojiye göre, tüm önemli doğal nesnelerin bir ruhu vardır. Okurken sizde fark edersiniz ki; marangoz ağaçları, ağaçlar da marangozu sevmektedir. Ayrıca Samilerin geleneksel inançları ve uygulamaları genellikle ölülere ve hayvan ruhlara hürmetin önemini vurgular. Burası da önemli bir detay tabii ki.
+Sosyolojik
Sosyal olarak baktığımızda ise toplumsal tabakalaşma ile karşı karşıya kalıyoruz. Horlanmışlar, Cemiyet, Fahişeler gibi gibi ayrışma gözlemliyoruz. Elbette kendini ahlaki açıdan en zengin ve en iyi konumda gören, kendisinden alt tabakalarda yer alanlara karşı her zaman kaba ve kötü.
Ayrıca zaten bir ada üzerinde yaşandığı için, kral denen cellatın etkisi büyük ve bağnaz halkı kolayca etkisi altına alıyor. Kuralları oyuna göre değil, istediğine göre oynayan kral ve yasama ve yürütme sorumluları adaletsizliğin en hakikisini okuyucuya gösteriyor.
+Psikolojik
Psikolojik olarak yorulmuş ve göremeyeceği geleceğin dertlerini sırtlanmış bireyler karşımıza çıkıyor. Ada batacak belki onlar görmeyecek ancak karamsarlık ve korkuları onları ölene dek terk etmeyecek. Bu durumda zaten kabuğuna çekilmiş olan halk, bazı şeyleri görmekten aciz hale gelirken ister istemez bir koyun sürüsüne dönüşüyor. Psikolojik olarak biten halk, ne yaşadıkları durumdan kurtulmaya çalışıyor ne de kurtarmaya çalışana destek veriyor...
+ Anlatım, Kullandığı Teknikler ve Olaylar
Anlatım olarak, elbette her zaman iğneleyici ve alegorik bir anlatıma sahip. Bunu, okuduğum tüm eserlerinde gördüm diyebilirim. Bir de bu eserinde bir ontolojik argüman kullanmış, Anselm’in Ontolojik Argümanı. Peki bunlar nerede geçiyor? Hemen olaylarla açıklayayım, böylesi daha anlaşılır olacaktır.
Bir adaya gidip geldiğini sanan Kuklacı, şöyle ifade ediyor oranın mükemmelliğini:
‘’Hayal bile edemeyeceğin kadar, en güzel, en mükemmel adayı hayal et baba. O ada, yani en mükemmel ada… Yani, o adanın sadece hayalinde duruyor olması o adanın mükemmelliği için bir noksanlık değil mi?’’
Bu bir ontolojik argümandır.(Anselm’in ontolojik argümanına göre, hayal edilen şey en mükemmel ise var olmalıdır, eğer yoksa o şey en mükemmel değildir) Aynı zamanda ise alıntıladığım kısım alegorik bir anlatıma sahiptir. Çünkü aslında burada bahsedilen ada, ada değildir. Kuklacı adaya hiçbir zaman gitmemiştir. Kuklacı ölümden dönmüştür. Adaya yüklenen anlam; cennet ve tanrıdır. Zaten kendi yaşadığı adasından cinnet adası diye bahsederken, diğer ada için cennet gibi der. (Cennet/Cehennem)
Diğer bir alegorik anlatım kısmı ise, Mandalina öldüğü zaman, onu temizleyip denize bir tahta üzerine koyup, adaya yollamasıdır. Burada da, sevdiğini tanrıya ve cennete yolladığını ima eden bir anlatım vardır.
Ontolojik argümanın kullanıldığı bir diğer kısım ise, topluma açıklama yaptığı bölümdedir. Burada Nasırlı meydana çıkar ve etrafına insanlar toplanır. Onlara başka bir adanın varlığından bahsederken, halk bunu reddeder, Nasırlı bir sürü yol ile açıkladıktan sonra, son olarak ontolojik argümanı kullanır.
Tüm bu açıklamalara rağmen halk yine bağnazdır, yaşanan birkaç olay sonrasında yakalanan Kuklacı gergiye konur, gerilerek uzuvları kopartılır ve ölür.
Ayrıca, Mandalina Maria Magdalena’yı temsil ediyor demiştim, buna göre Maria İsa tarafından günahlarından arındırılır. Mandalina öldüğünde, cennete/tanrıya yollar Kuklacı, çünkü o da bağışlanmıştır…
İsa ve Kuklacı’nın oniki havarisi vardır. Ancak ikisine de biri ihanet eder; İncil’de Yahuda, Kuklacı’da Satılmış ihanet eder. Ne çok ortak nokta var… Bu kadar çok ortak nokta sadece İncil ve İsa ile değil, diğer dinler veya alanlarlarda bağlantılı ancak benim genel yorumum İncil üzerinden gerçekleşti.
Kuklacı için söyleyebileceklerim bunlardan ibaret ancak siz okursanız göreceksiniz ki çok daha fazlası var. Alanında en başarılı yazarlardan bulduğum Emre Timur, her eserinde okuyucuya düz romanda bir olay sunarken alt metinde türlü bilgi, eleştiri ve sorgulamaya sürükleyen düşünceler sunuyor. Bu açıdan, yazdıkları detaylı ve sindirilerek okunmalı. Dilerim ki Kuklacı, kendisini anlayacak okurlarla buluşur. Yazarın kalemi daim, okuyucusu bol olsun.
··
2 plus 1
·47.4k views
bu dolu dolu yorum, etraflı analiz için teşekkür ediyorum. böyle şeyler gördükçe mutlu oluyorum. sevgiler...
Şahane bir inceleme olmuş tebrik ediyorum. Kitaba dair okuduğum en güzel ve kitabın hakkını veren bir yorum 👏
Çok teşekkür ederim, daha neler çıkar eserden... Benden ancak bu kadar 🙊
Öyle çok yorum okudum ki bu yazar hakkında. Bugün muhtemelen yazdığı kitapların yarısını sipariş ettim, diğer yarısı da artık başka siparişe. Heyecanla bekliyorum. Bu kadar çok karşıma çıkmasında bir manâ var muhtemelen.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.